Mirzo ulug`bek nomidagi o`zbekiston milliy universiteti

SOXTA HADISLAR TO’QILISHIGA SABAB BO’LGAN  
BIR NECHA OMILLAR 
1
.  O’zlarini  taqvodor  zohid  kishi  deb  bilgan  ba’zilar  odamlarni  yaxshilikka  targ’ib  qilish, 
yomonlikdan qaytarish maqsadida hadis to’qiganlar. Odamlar esa ularning so’zlari va tashqi 
ko’rinishlariga ishonib, to’qigan narsalarini hadis deb qabul qilganlar. 
2
.  O’z  mazhablarining  boshqalaridan  ustun  ekanligini  isbotlash  maqsadida  turli  hadislar 
to’qigan xorijiylar, shialar va shu kabi siyosiy va aqidaviy firqalar bo’lgan. 
3
.  Har  xil  hadislar  to’qib,  musulmon  va  hadislarga  zarar  yetkazmoqchi  ayrim  islom 
dushmanlari harakati. 
4.  Hokimlar  va  podshohlarga  yoqish  uchun  ularning  ishlariga  moslab  yoki  maqtab  hadislar 
to’qigan ayrim imoni zaif kishilar qilmishi. 
5
. Odamlarga qiziqarli bo’lishi va ularning e’tiborini tortib tirikchilik qilish maqsadida turli 
hadislar to’q’igan ba’zi qissachilar faoliyati. 
6.  Birorta  ha
m  shayx  bilmaydigan  hadislar  to’qib  odamlar  orasida  shuhrat  qozonmoqchi 
bo’lgan kishilar harakati. 
  

---

 
90 
Bu  esa  olimlar  oldiga  katta  mas
’uliyatli  vazifani,  to’qima  hadislarni  va  “sahih”  – 
ishonchlilarini ajratib berish vazifasini qo
’ydi.  
Islom olamida eng obro
’li hadis to’plamlari quyidagilar hisoblanadi: 
“Al-Jomе'  as-sahih”  (Sahihi  Buxoriy),  “Sahihi  Muslim”,  “Sunani  Abu  Dovud”,