Modda va energiya muvozanatining modeli

Epidemiya modeli
Epidemiya modelini tuzishda bakteriya katakchalarining faoliyatini boshqaruvchi qonunlarni, alohida olingan kishilarning infektsiyalarga nisbatan sezuvchanlik darajasini, infektsiya tashuvchilarning sogʼlom kishilar bilan uchrashib qolish ehtimoli va boshqa omillarni hisobga olish mumkin edi. Lekin, masalani soddalashtirish uchun ushbu omillar eʼtiborga olinmadi. Modelni yanada murakkablashtirish maqsadida t vaqt momentida 1 ta emas, bir nechta, yaʼni b sondagi odam kasallangan deb faraz qilinadi. Shuningdek, kichik vaqt oraligʼidan soʼng bemor tuzalib, immunitetga ega boʼladi deb hisoblash mumkin. z(t) bilan t vaqt momentigacha kasal boʼlib, soʼngra tuzalgan bemorlar soni belgilansa, yuqoridagilarga asoslanib, quyidagiga ega boʼlish mumkin: x+y+z=N+b
Bu yerda gamma*x – tuzalganlar soni
POPULYATSIYA CHIZIQSIZ MODELINING UCH TURDAGI REJIMI
Populyatsiya turlari. Populyatsiyalar har xil kattalikdagi hududlarni egallashi mumkin va bir populyatsiyaning yashash muhitida yashash sharoitlari ham bir xil bo'lmasligi mumkin. Shu asosda populyatsiyalarning uch turi ajratiladi: elementar, ekologik va geografik. Elementar (mahalliy) populyatsiya - bu bir xil hududning kichik maydonini egallagan bir xil turdagi individlar to'plami. Ular o'rtasida doimiy genetik ma'lumotlar almashinuvi mavjud(Ko'lda bir xil turdagi baliqlarning bir nechta to’dalaridan biri; daraxtlar tagida va ochiq joylarda o'sadigan oq qayin o'rmonidagi Keiske vodiy nilufarining mikroguruhlar va hk). Ekologik populyatsiya - muayyan biotsenozlar bilan chegaralangan elementar populyatsiyalar, tur ichidagi guruhlar majmui. Ular orasida genetik ma'lumotlar almashinuvi juda tez-tez sodir bo'ladi.( Umumiy suv omborining barcha suruvlarida bir xil turdagi baliqlar; o'rmon turlarining bir guruhini ifodalovchi monodominant o'rmonlardagi o'rmonlar: o'tli, lishaynikli o'rmonlari va hk). Geografik populyatsiya - geografik jihatdan oʻxshash hududlarda yashovchi ekologik populyatsiyalar yigʻindisi. (Dahuriya lichinkasi geografik irqlari ma'lum: g'arbiy va sharqiy, Kurilning shimoliy va janubiy irqlari. Shunga o'xshab M.A.Shemberg (1986) tosh qayinning ikkita kenja turini ajratib ko'rsatdi: Erman qayin va jun qayin.) Populyatsiya modellarining chiziqsiz tenglamasi. N_p - atrof muhit tomonidan taʼminlanadigan «muvozanatli» populyatsiya soni .
______________________________________________________________________________
“