Echimi: 1) 75*5=375 Vt/s – 5 soat sutkada 1 dona oddiy lampa sarfi.
2) 15*5=75 Vt/s - 5 soat sutkada 1 dona tejamkor lampa sarfi.
3) 375*30 = 11250 Vt/s = 11.25 kVt/s – oyda 1 ta oddiy lampa iste’moli.
4) 75*30 = 2250 Vt/s = 2.25 kVt/s – oyda 1 ta tejamkor lampa iste’moli.
5) 3.88*11.25 = 43.65 so’m – 1 ta oddiy lampa uchun oylik elektr to’lovi.
6) 3.88*2.25 = 8.75 so’m - 1 ta tejamkor lampa uchun oylik elektr to’lovi.
3-masala
7) 43.65-8.73 = 34.92 so’m 1 ta tejamkor lampa iste’molining oylik iqtisodi.
8) 34.92 * 5 = 174.60 so’m lyustrada tejamkor lampadan foydalanish natijasida elektr iste’moli iqtisodi.
9) (110.58-35.60)/34.92=74.98/34.92=2.15 oyda, ya’ni 3 oyda elektron tejamkor lampa o’zini oqlaydi.
Javob: 174.6 so’m; 3 oy.
4-masala
40 mln.so’m mablag’ga talabi bor korxona shu summada 6 oy muddatga kredit olishga qaror qildi. Korxona moliyaviy holatini baholagan bank muassasasi kredit summasining 1.2 barobar qiymatida moddiy ta’minot evaziga kredit berishga rozi bo’ldi. Korxona yillik 14% stavkaga, kelishuv summasini 2.5%ga bir martalik komissiyaga, bundan tashqari sug’urta mukofoti 7% bo’lgan sug’urtalashga, kelishuv summasining 1.5% bir martalik komissiya to’loviga rozi bo’ldi.
Kredit olishdagi korxonaning dastlabki xarajatlarini aniqlang?
Kredit bo’yicha har oylik korxona xarajatlari(%to’lovi+asosiy kredit summasi bir qismini qoplanishi)ni aniqlang?
Bank foizi qolgan summaga hisoblanadi. Rentabellik 15%gacha bo’lishi uchun soliq to’lashgacha bo’lgan zaruriy summani hisoblang.
Masala echimi: 1) Xarajatlar: * korxona har oyda to’laydigan kredit summasi: 40/6=6.7 * kredit uchun foizlar: - 1 oy 40*0.14/365*30=0.46 - 2 oy (40-6.7)*0.14/365*31=0.40 - 3 oy (40-6.7-6.7)*0.14/365*30=0.30 - 4 oy (40-6.7-6.7-6.7)*0.14/365*31=0.24 - 5 oy (40-6.7*4)*0.14/365*30=0.15 - 6 oy (40-6.7*5)*0.14/365*31=0.08 jami kredit foiz xarajatlari 1.63 mln.so’m. *bankning bir martalik komissiyasi 40*2.5%=1 *sug’urta mukofoti 40*7%=2.8 *sug’urta kompaniyasining bir martalik komissiyasi 40*1.5%=0.6 2) Korxonaning dastlabki xarajatlari 1+2.8+0.6=4.4