Microsoft Word 1-ci m vzu- fh t snifati

 
c.
  Enerji-su və qaz təchizatının layihələşdirilməsi və tikilməsinə olan tələbat 
 
Məlumdur  ki,  bu  göstərilən  kommunal  enerji  sistemindən  biri  kəsilərsə,  bu 
müəssisənin  öz  işini  dayandırmağa  məcbur  edir  və  nəticədə  planlaşdırılmış 
məhsuldarlıq  pozulur.  Bununla  yanaşı  şəhərlər  və  yaşayış  məntəqələrində  insanların 
həyat  fəaliyyəti  pozulur.  Buna  görə  də  göstərilən  sistemlərin  təchizatının  yüksək 
səviyyədə  olması  üçün  onlara  olan  tələbat  da  artıq  olmalıdır.  Bu  tələbatlardan 
aşağıdakıları göstərmək olar: 
1)
 hökmən azı iki mənbədən götürülməli; 
2)
  bu  mənbələr  bir-birindən  kənar  yerləşdirilməlidir  ki,  onlar  eyni  vaxtda 
dağılmasınlar.  (Burada  su  mənbələrindən  biri  yaxşı  olar  ki,  yeraltı  torpaq  sularından 

---

 
187 
istifadə  etməklə  yaradılsın,  bu  həm  də  radioaktiv,  kimyəvi  və  bioloji  zəhərlənməyə 
davamlı olur; 
3)
  bu  mənbələr  öz  aralarında  elə  birləşdirilməlidir  ki,  lazım  olan  vaxt  ehtiyat 
mənbə sistemə rahat qoşula bilsin; 
4)
  mümkün  dağıntı  zonalarında  bu  mənbələr  yeraltı  qoruyucu  çuxurlarda 
yerləşdirilməlidir; 
5)
  hər bir mühüm əhəmiyyətli obyektin özünün bu təchizat sistemlərinin ehtiyat 
mənbələri olmalıdır; 
6)
 obyektlərdə yanğını söndürmək üçün ehtiyat su mənbələri yaradılmalıdır; 
7)
 təchizat  sisteminin  mühüm  əhəmiyyətli  elementləri  mümkün  dağıntı 
zonasından kənarda yerləşdirilməlidir. Bu cür elementlərə aşağıdakılar aiddir: 
a)
 enerji  təchizat  sistemində  -  elektrik  stansiyaları,  idarəetmə  mərkəzləri, 
yüksək gərginlikli elektrik ötürücü xəttləri;  
b)
 su təchizatı sistemində - nasos stansiyaları və təmizləyici qurğular; 
c)
 qaz  təchizatı  sistemində  -  qaz  paylayıcı  stansiyaları  və  magistral  qaz 
kəmərləri. 
8)  təchizat  xətlərində  avtomat  və  yarım  avtomat  ayrıcı  və  bağlayıcı  qurğular 
qoyulmalıdır.  
9)  yeni  təchizat  sistemi  hazırlanarkən  köhnəsini  ehtiyat  mənbəyi  kimi  saxlamaq 
məsləhətdir. 
10)  Obyektlərin  başqa  yanğın  növünə  keçirilməsinə  baxılmalıdır.  Bu  zaman  su 
təchizatından texnoloji proseslərdə maksimum istifadə etmək üçün o dövr etdirilməlidir. 
Suyun zəhərlənməsinin qarşısı maksimum alınmalıdır, obyektlərdə yanğını söndürmək 
üçün  ehtiyat  su  mənbələri  yaradılmalıdır.  Həmçinin  qəza  ehtiyat  boruları  olmalıdır  ki, 
bundan  lazım  gəldikdə  magistral  boru  kəmərlərində  və  obyektin  özündə  istifadə 
olunmalıdır. 
Bundan  başqa  MM  mühəndis-texniki  layihələşdirmə  və  normalarında  hər  bir 
sistem üçün ayrılıqda, çoxlu tələbatlar müəyyənləşdirilmişdir. Lakin bu tələbatların çox 
hissəsi tikinti üçün deyil, istifadə üçün olduğundan biz onlara baxmırıq.