3. Təbii ehtiyatların müxtəlif növlərinin qiymətləndirilməsi üsulları
GeniŞtətbiq edilən qiymətləndirmə üsulları təbii ehtiyatların renta və xərc (məxaric, sərfetmə) üsullarıdır. Bu üsullar əsas etibarı ilə torpaqların, meşələrin və s. qiymətləndirilməsində tətbiq edilir.
1) Renta üsulu vasitəsilə ehtiyatın qıtlığı (azlığı) və əhəmiyyəti nəzərə alınır. Renta təbii ehtiyatların təklif edilməsinin məhdudluğu və qeyri-elastikliyinin, habelə mülkiyyət subyektlərinin təsərrüfat və sosial sahələrə bölünməsinin mövcudluğu şəraitində ortaya çıxır. Ehtiyatlara tələbat qiymətin fəal təyinedicisidir, eyni zamanda dəyişən amildir. Təbii ehtiyatın qiyməti ―kapitallaşmış‖ renta düsturu ilə o şərtlə təyin edilir ki, resurs qeyri-müəyyən müddətə istismar olunsun:
;
Burada, P – torpaq ehtiyatlarının qiyməti,
Dostları ilə paylaş: |