Mövzu: “Norveçdə Yaxşı İdarəetmə ”

İdarəetmənin həyata keçirilməsi
İdarəetmə bir müddət kimi bizə həm köklü, həm də yeni siyasət məsələləri barədə yeni fikirlər verəcək şəkildə tətbiq edilə bilərmi? Anne Lise Fimreite və həmkarları, Norveçin böyük şəhərlərindəki idarəetməyə, xüsusən qurumlara olan diqqətin şəhərin fəaliyyət qabiliyyətini artıran şəbəkələrin lehinə necə zəiflədiyinə baxdılar. 1960-cı illərdən bəri şəhərsalma dəyişikliklərindəki təhlili şəhər rəhbərliyi tərəfindən hiyerarxik və mərkəzləşdirilmiş planlaşdırmanın bir çox planlaşdırma vəziyyətinə, daha çox fərdi azadlığa, özəlləşdirməyə və qloballaşan bazarlara necə yol açdığını göstərir. Buraya, NPM tərəfdarlarının üstünlük verdiyi sərt rəqabət təklif sistemi deyil, müqavilə qəbulu və satınalma prosesində danışıqların daha liberal istifadəsi daxil ola bilər.

Sissel Hovik və Knut Biern Stokke Norveç sahil zonasının planlaşdırılması prosesinin iştirakçıları arasında hakimiyyətin bölüşdürülməsi və qarşılıqlı asılılığın gücü kimi xarakteristikaları təhlil edirdilər. Marit Regan eynilə, yeni subyektlərin bu sahədə peşəkar təcrübənin hələ də üstünlük təşkil etməsinə necə etiraz etdiyini göstərmək üçün ekoloji siyasətin inkişafı prosesində idarəetmə sxemlərini çəkmişdi. Bu yeni subyektlər, o cümlədən parlamentdəki Siyasi partiyalar təbiətin mühafizəsi ilə bağlı siyasi ziddiyyətlərin səviyyəsinin yüksəlməsinə öz töhfələrini vermişlər. Ole Johan Andersen, yerli inkişafdakı dövlət-özəl tərəfdaşlığı təhlilində bunları dövlət və özəl sektorun kəsişməsində yeni bir idarəetmə forması kimi qiymətləndirmişdir. "Vətəndaş təşəbbüsü və səfərbərlik mənzərənin bir hissəsini təşkil edir", lakin hökumətə qarşı bir müxalifəti təmsil etmir.

Bəzi alimlər idarəetməni ümumiyyətlə idarəetmə ilə əlaqəli ənənəvi geniş mənada istifadə etməyə davam edirlər. İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Skandinaviya ölkələrində təhsil siyasətinin təkamülünü müzakirə edərkən, bir sıra alətlər və idarəetmə səviyyələri məktəblərin xalq quruculuğundakı rolundakı dəyişiklikləri təsir etdiyini nəzərə alaraq, oxucu terminin özü üçün açıq bir tərif tapa bilməz.

Xarici yardım layihələrinə dair qiymətləndirmə hesabatlarında, yaxşı idarəetmə, siyasi liderləri qaydalarla oynamağa vadar edən demokratik hesabatlılıqla güclü bir şəkildə əlaqələndirilir. Hesabatlılıq həm üfüqi, həm də şaquli ölçülərə bölünür. Dövlət səviyyəsində bu, əsas və bərabər hakimiyyət qolları arasında ənənəvi üfüqi bölgü deməkdir, həm də seçilmiş məmurları vətəndaş təşkilatları, o cümlədən vətəndaş təşkilatları ilə əlaqələndirən şaquli proses zənciri deməkdir.

Namibiyadakı yoxsul şəhər yerlərində xidmət təqdim etmə layihələrini qiymətləndirən müəlliflər, yerli məclislərin şəhər şuraları ilə vətəndaşlar arasında etibarlı münasibətlərin qurulmasında və vətəndaşların planlaşdırma və prioritetlərin müəyyənləşdirilməsində iştirakı mexanizmlərinin yaradılmasında vacibliyini vurğulayırlar. İnkişaf etməkdə olan ölkələrdə yoxsulluqla mübarizə proqramlarının analizinə gücün gətirilməsini düşünən Göran Hydén tərəfindən bu tənqid olunur. Məqsəd “analitiklərin və siyasətçilərin konkret siyasətlərin həyata keçirildiyi siyasi şərtlər barədə daha çox məlumatlandırılmasıdır.

“Yaxşı idarəetmə” nin verdiyi açıqlıq həvəsi İnger-Johanne Sand-ı müəyyən subyektlərin bir-biri ilə münasibət qurmağa məcbur edilə biləcəyi ictimai arenalar təklif etməsinə səbəb oldu. Bununla birlikdə, bütün alimlər vətəndaş cəmiyyəti subyektlərini hökumətin modernləşmə səylərinə ortaq kimi daxil etmək həvəsində deyillər. Håkon Lorentzen hökumətlə möhkəm əlaqələrin qeyri-hökumət təşkilatlarının kritik və islah rollarını zəiflədəcəyini düşünür. Xüsusilə, sosial-demokratik düşüncənin, vətəndaş cəmiyyətinin rifah dövlətinin başqa bir peşəkarlaşmış qoluna çevrilməsini zəruri edən bir vasitəçi cəhəti əhatə etdiyini düşünür. Səxavətli ictimai dəstək beləliklə istər-istəməz bu təşkilatların vətəndaş funksiyalarını poza bilər.