Mövzu: “Norveçdə Yaxşı İdarəetmə ”

İdarəetmə və Konseptual məsələlər: İdarəetmə nədir?
Norveçli alimlər arasında idarəetmə bir müddət olaraq son illərdə çoxalmışdır. Bir çox müəllif beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən hazırlanmış təriflərə yaxından əməl etmiş və ya beynəlxalq səviyyədə tanınmış alimlər tərəfindən akademik ədəbiyyatda tapılan daha analitik tərifləri qəbul etmişdir. Bu mənşəyi nəzərdə tutaraq biz inandırıcı şəkildə deyə bilmərik ki, idarəetmənin öyrənilməsinə norveçli xüsusi yanaşma mövcuddur. Norveç və Amerika Birləşmiş Ştatları kimi ölkələri müqayisə edərkən istifadə olunan müxtəlif idarəetmə modellərinə də tətbiq edilə bilər. İnstitusional konsepsiyanı tətbiq edən müəlliflər belə qənaətə gəlirlər ki, ABŞ-da idarəetmənin ciddi legitimlik aktları tələb etdiyi halda, çoxsaylı maraqlar və institutlar arasında əlverişsiz mübarizənin getdiyi halda, Norveçin idarə olunması kollektiv məqsədlərə və kollektiv məqsədlərə nail olmaq üçün güclü bağlılıqla xarakterizə olunur.
Alimlər arasında idarəetməni dövlət sektorunun öyrənilməsində digər yanaşmalardan fərqləndirməyə də ehtiyac var. Johan Fro, idarəetmənin yeni dövlət idarəçiliyini (MPM) dövlət sektorunda dəyişiklikləri və yenilikləri təsvir etmək üçün kollektiv konsepsiya kimi əvəz etdiyini iddia edir. İdarəetmə, könüllü təşkilatların siyasətdə roluna dair daha geniş müzakirələrin başlanmasını, o cümlədən qərarların danışıqlar yolu ilə qəbul edilməsinə imkan verən şəbəkələrin artımını nəzərdə tutur ki, bu da yeni dövlət idarəçiliyiniə xas olan bazar yönümünü pozur. İdarəetmə də müasir dövlətdə hakimiyyətin şaquli parçalanmasına cavab olaraq qəbul edilə bilər. Digərləri idarəetmə konsepsiyasına əlavə etdikləri müəyyən əsas xüsusiyyətləri vurğulamağa üstünlük verirlər.
Roger Normann, idarəetməni, təmsil olunan demokratiyaya paralel mövcud olan, lakin konsensus yönümlü inkişaf nəticələri verməkdən başqa heç bir qanuni mənası olmayan şəbəkələrin öyrənilməsi kimi izah edir. Daha sonra idarəetmə fikirlərinin tətbiqinin demokratiyanın güclənməsinə xidmət edə biləcəyini təklif edir. Cəmiyyətin dövlət sektorunun, bazarın və vətəndaş cəmiyyətinin ayrı-ayrı sahələrinə bölünməsi ideyasına zidd olan, bölünmüş idarəetmənin tərifinin lehinə oxşar arqumentlər gətirir. Beləliklə, idarə öz qərarlarını diskurs və ya danışıqlar yolu ilə qəbul edən bir-birindən asılı subyektlərin məcmusunun öyrənilməsinə yönəlmişdir. Planlaşdırılmış və hədəflənmiş fəaliyyətlər bu aktyorları bir arada saxlayır, lakin formallıq, təşkilati formalar və səriştənin dərəcəsi istənilən empirik vəziyyətdə dəyişə bilər.
Bəs idarəetməyə yönəlməyin siyasət öyrənilməsinə xeyirdən çox ziyanı varmı? Aparıcı bir ictimai təşkilatın alimi Johan P. Olsen, demokratik idarəetmənin təəssüf ki, siyasət idarəsindəki təşkilat nəzəriyyəsi kimi digər faydalı tədqiqat sahələrindən ayrıldığını və bunun əvəzinə iş idarəçiliyində bir təhsil sahəsinə çevrildiyini düşünür. Nəticədə, Norveçli alimlərin siyasi araşdırmalarda yeni bir perspektiv təmin edən bir idarəetmə tərifi yaratmağa meylli olduqlarını söyləmək olar. Sonrakıda görəcəyimiz kimi, idarəetmə bir sıra siyasət sahələrində təhlil üçün faydalı bir termin və ampirik tədqiqatlarda əməliyyatlaşmağa imkan verən bir konsepsiya kimi xidmət edir.