Muallifdan

Uyushiq va uyushmagan aniqlovchilar 
 

---

Xolmanova Z. Tilshunoslikka kirish 
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
157 
157
Aniqlovchilar uyushiq va uyushmagan bo‘lishi mumkin. 
Uyushgan: 
Yo‘lda ba’zan oq, pushti, sariq va qizil gullar uchraydi. 
(Yo.Sh.) 
Uyushmagan sifatlovchi aniqlovchilar sifatlanmishning turli 
jihatlariga oid belgilarini anglatadi: 
Mart oyidan mayin yoqimli 
shabada esa boshlaydi.
Gapning ajratilgan izoh bo‘laklari 
 
O‘zidan oldingi gap bo‘lagini izohlagan bo‘lak ajratilgan 
izoh 
bo‘lak
deyiladi. Ajratilgan bo‘laklar vergul va tire bilan ajratib 
ko‘rsatiladi. Izoh bo‘laklari, asosan, ikki tomondan vergul bilan 
ajratiladi. Navbatchi hamshira, sochi oq semiz xotin, Sadbarning 
kechasi ham kelganini eslatdi. (As.M.) Izoh bo‘laklarning o‘zida 
vergul bo‘lsa, bunday bo‘laklar ikki tomondan tire bilan ajiratiladi: 
Endi odamlar-otliq, piyoda, yosh-qari-uchray boshladi.(O). 
Bosh kelishikdagi kishilik olmoshini izohlagan bo‘laklardan avval 
tire, keyin vergul qo‘yiladi: Men-Fozilova Fotima, Farg‘ona viloyati 
maktablaridan birida o‘qiyman. 
Yozma nutqda izoh bo‘lakning oldiga tire, izoh bo‘lakdan keyin 
vergul qo‘yiladi:Otam-Ilyos Tohirov, zavodda ishchi. 
Ajratilgan to‘ldiruvchi:
o‘zidan oldingi to‘ldiruvchini izohlaydi. 
Izoh to‘ldiruvchilar o‘zidan oldingi to‘ldiruvchi bilan bog‘lovchi 
vazifasida qo‘llanadigan ya’ni, shu jumladan, xususan, ayniqsa kabi 
so‘zlar bilan ham qo‘llanadi: Agar oyim, ya’ni Sarvinoz 
Madumarova, rozi bo‘lsa, meni, ya’ni Akrom Madumarovni, milisiya 
kapitani o‘rtoq Ergashov o‘ziga ishga olmoqchi ekan (X.T) ; 
Maktabimizda, bichuv-tikuv to‘garagidan tashqari, musiqa va 
ijodkorlar to‘garagi ham ishlab turibdi
gapidagi ajratilgan bo‘lak 
ham to‘ldiruvchi hisoblanadi.