Nizamidə azərbaycançılıq
dahilər vasitəsi ilə yaradılır, canlandırılır, ictimai və bəşəri
əhəmiyyət kəsb edir. Liderlər vasitəsi ilə bu ideyalar həyata
keçirilir,
insan
arzulan
reallığa çevrilir.
Bu
reallıq
dövlətçiliyin bərqərar olunması kimi möhtəşəm bir sonluqla
başa çatdmlır. Dövlətçilik mərhələsində formalaşan və milli
ideologiyaya çevrilən milli şüur özündə aşağıdakı atributlan
əhatə edir:
1. Milli mədəniyyət
2. Milli etnik-əxlaqi normalar
3. İctimai birlik və həmrəylik
4. Dövlətçiliyin atributlarına ehtiram
5. Vətənpərvərlik
6. Milli-mənəvi
dəyərlərin
bəşəri
dəyərlərə
qovuşdurulması.
Bu atributlara yiyələnmək və onu qorumaq ənənəyə çev
rilib yaşadıqca dövdətçiliyin təməli bərkiyir, olmadıqda
boşluq yaranır. Böyük Nizami elə bir mərhələdə yaşayırdı ki,
onun dövründə öz xalqı ancaq mənəvi keyfiyyətlərlə etnik ta
nınma mühitində qapanıb qalmışdı. Nizami isə bu mühitdən
çıxış yollarını axtanrdı. Nizami cəmiyyət, şəxsiyyət, fikir və
düşüncə azadlığına məxsus bütün bəşəri ideyaları Azərbaycan
mühitinə gətirib Azərbaycan ictimai şüurunu canlandırırdı,
inkişaf etdirirdi. Cəmiyyətin ictimai təfəkkürünə nüfuz edirdi.
Onu tərpədirdi, oyadırdı, hərəkətə gətirirdi. Ona layiq olanı
əldə etməyə istiqamətləndirirdi. Nizami dövründə Azərbay
can mühitində oyadılan ictimai şüur Füzuli dövründə
zənginləşdirilərək gələcəyə - onu həyata keçirməyə qadir
olan Liderə-Heydər Əliyevə çatdırıldı.
Heydər Əliyev Azərbaycançılıq barədə bəhs edərkən
göstərir ki, Azərbaycançılıq Azərbaycan dövlətinin milli ideo
logiyasının əsasını təşkil edir. Dövdətçilik, milli-mənəvi də
yərlər, ümumbəşəri dəyərlər-bunlar hamısı Azərbaycançılıq
anlayışının tərkib hissələridir.1
1 Bax: Heydər Əliyev. Yeni Azərbaycan Partiyası yaradılmasının altıncı ildönümünə
həsr olunmuş təntənəli yağmcaqda nitqi «Xalq qəzeti», 24 noyabr, 1988.
5
|