Nazik bağırsaqda həzm; Nazik bağırsaqlara daxil olan möhtəviyyatda maddələrin parçalanması elə bir mərhələyə ( əsasən monomerlərə ) çatır ki, hidroliz olunmuş maddələr bağırsaqlardan qana və limfaya keçməyi təmin olunsun. Əvvəlcə həzm nazik bağırsaqların boşluğunda ( boşluq həzmi ) icra olunur.
Sonra mikroxovlarla və qlikokaliksdə fiksə olunmuş fermentlər təsirindən bağırsaq epiteli sahəsində ( " divarönü həzm" ) icra olunur.
Boşluq və divarönü həzm mədəaltı vəz və bağırsaq fermentlərinin təsiri ilə törənir. Bu prosesdə çox mühüm rol oynayan öddür.
Nazik bağırsaqlarda həzmin təmin olunmasında onikibarmaq bağırsaqda gedən proseslər böyük əhəmiyyətə malikdirlər. Həzmdən kənar, acqarına, onikibarmaq bağırsağın möhtəviyyatızəif qələvidir ( pH=7,2-8,0 ). Turş reaksiyalı mədə möhtəviyyatı hissələrlə ( porsiyalarla ) daxil olaraq duodenal reaksiyanı da turşulaşdırır. Lakin tezliklə bu reaksiya dəyişilir. Çünki mədə şirəsinin duz turşusu, öd, mədəaltı vəz şirəsi, həmçinin duodenal şirə ( brunner vəzlərinin şirəsi ) və bağırsaq kriptləri ( liberkün vəzilərinin şirəsi ) təsirindən neytrallaşır. Bu vaxt mədə perestalttikasının təsiri dayandırılır.
Duodenal möhtəviyyatın turşuluğu çox olduqca mədəaltı vəz şirəsi və öd də çox ifraz olunur və belə halda mədə möhtəviyyatının onikibarmaq bağırsağa evakuasiyası da daha kəskin yavaşıyır. Onikibarmaq bağırsaqda icra olunan hidroliz prosesində mədəaltı vəz şirəsinin rolu xüsusi ilə böyükdür.
Dostları ilə paylaş: |