Mühazirə Biomexanika fənninin predmeti və üsulları

Hill tənliyi. Tək yığılmanın gücü.

Əzələnin yığılma sürətinin yükdən asılılığı, onun işinin öyrənilməsi zamanı çox vacibdir. Belə ki, əzələ yığılmasının qanunauyğunluqlarını və energetikasını üzə çıxarmağa imkan verir. O, Hill tərəfindən müxtəlif yığılma rejimlərində ətraflı öyrənilmişdir. O, göstərmişdir ki, bu əyrini təsvir edən düstur

(1)

şəklindədir. Bu tənlik Hill tənliyi adlanır və əzələ yığılması mexanikasının xarakteristik tənliyidir. P₀ - əzələnin uzanmadan saxlaya biləcəyi maksimum yükdür. b- sürət ölçülü sabitdir, a – qüvvə ölçülü sabitdir. (1) tənliyindən görünür ki, P=0 olduqda sürət maksimum olur.

(2)

P=P₀ olduqda V=0 olur, yəni əzələnin qısalması baş vermir. Əzələnin tək yığılması zamanı (Δl qədər), görülən iş

(3) olar.

V=f(P) olduğundan bu asılılıq qeyri xəttidir. Lakin yığılmanın əvvəlində bu qeyri xəttiliyi nəzərə almamaq və V=const hesab etmək olar.

(4)

Əzələnin gücü

(5) olar.

Buradan isə (6)

(7)

Alarıq. P=P₀ və P=0 olduqda əzələnin gücü sıfırdır. Yükün optimal qiymətində P_opt maksimum olur.

(8)

Yəni, P=0,31P₀. Yığılma zamanı əzələnin işinin effektivliyi, görülən işin sərf olunan enerjiyə nisbəti ilə müəyyən oluna bilər:

(9)

Müxtəlif növ əzələlər üçün əzələ effektivliyi 40 – 60% - ə çata bilər. Ən yüksək effektivlik isə tısbağanın əzələlərində olur: 75 – 80%.