Monitorinqin çeşidləri
Bioloji monitorinqin başlıca məsələsi toplumların molekulyar, hüceyrəvi, orqanizmi, populyasion səviyyələrdə biosferanın antropogen təsirə reaksiyasının bəlliləşdirilməsidir. Bioloji monitorinqdə başlıca yer çeşidli populyasiyalarda ola bilən irsi dəyişmələrin müşahidələrinə, tezliklə təsirlər altına düşən orqanizmlərə (məsələn, şibyələrə) baxışların keçirilməsinə verilir.
Monitorinqlərin üç çeşidi vardır: sanitar-toksikoloji, ekoloji və biosfer.
Sanitar-toksikoloji monitoring zamanı aşağıdakı işlər görülür: - ətraf mühitin durumuna baxış, təbiət obyektlərinin zərərli maddələrlə cirklənmə dərəcəsinin təyin edilməsi, bu maddələrin insana, heyvanlara, bitkilərə təsiri, ətraf mühitdə patogen mikrobların, tozun açkarlanması, su obyektlərinin keyfiyyəti, onların neft məhsulları və başqa zərərli maddələrlə çirklənməsinin dərəcəsi, atmosferdə azotun kükürdün, karbonun, ağır metalların miqdarlarının bilinməsi.
Ekoloji monitorinq zamanı aşağıdakı işlər görülür: ekosistemlərdə, təbiətin komplekslərində dəyişmələrin qeydə alınması, onların məhsuldarlıq imkanlarını bilinməsi; təbii ehtiyatların, suyun, yerin, bitkilərin dinamikasının təyin edilməsi. Ekoloji monitorinqin vəzifəsi ekosistemlərdə antropogen xarakterli dəyişiklikləri ortalığa çıxartmaqdır.
Dostları ilə paylaş: |
