Mühazirə mətnləri Tərtibçilər: Məcid İsmixanov, Rəfiqə Bəxtiyarova

Fəaliyyətin təşkili və ictimai davranış təcrübəsini formalaşdıran metodlar.
Bu metodlar qrupu insanda müsbət adətlər yaratmaq və iradəni möhkəmlətməklə düz-
gün davranış təcrübəsi formalaşdırmağa xidmət edir. İnsan qəbul etdiyi mənəvi ide-
yanı,   öz   əqidə   və   inamını   gündəlik   davranış   və   rəftarında   tətbiq   edir,   müəyyən
fəaliyyətə alışır. Bu mənada bəzi pedaqoji mənbələrdə bu metodlar qrupu alışdırma
metodları adlanır. Həmin metodlar bir çox formalarda olur.
1. İnsanın müxtəlif fəaliyyət növlərinə cəlb edilməsi onda davranış təcrübəsinin forma-
laşmasında böyük rol oynayır.
2. Tərbiyələndirici situasiyaların yaradılması metodu əvvəlki metodla sıx bağlıdır.
Burada da tərbiyəçi müxtəlif fəaliyyət növlərinin vasitəsilə gəncləri xüsusi təşkil edilmiş
tərbiyəedici situasiyaya salır. 
3. Tələb metodu  insanı müsbət əməllərə sövq etmək və xoşagəlməz hərəkət-
lərdən çəkindirmək yolu ilə düzgün davranış təcrübəsi formalaşdırmaq məqsədi gü-
dür. Tələb tərbiyənin vacib şərtidir: tələbsiz tərbiyə yoxdur (A.S.Makarenko). 
4. İctimai rəy metodu  tələbin kollektiv forması olub, müəyyən şəxs və hərəkətlə
96

---

bağlı kollektivin ümumi rəyini, qiymətini ifadə edir.
5. Təmrin (məşq) metodu  hərəkətlərin təkrarı yolu ilə onları möhkəmləndirib
müsbət davranış adətləri yaratmaq məqsədi güdür.
6. Rejim insanın həyat və davranışını tənzim edən qaydaların məcmusudur. İn-
sanın günü rejimlə tənzim edildikdə o, müəyyən qaydalara tez alışır, onda davranış
adətləri daha tez və asanlıqla yaranır.