Mundarija kirish

Ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimi (MBBT) -bu dasturiy 
va apparat vositalarining murakkab majmuasi bo„lib, ular yordamida 
foydalanuvchi ma‟lumotlar bazasini yaratish va shu bazadagi 
ma‟lumotlar ustida ish yuritishi mumkin. Shu bilan bir qatorda 
Ma‟lumotlar bazasini boshqarish tizimi ma‟lumotlar bazasini yaratish,
ularni dolzarb holatini ta‟minlash va undagi zarur axborotni topish 

---

10 
ishlarini tashkil etish uchun mo„ljallangan dasturlar majmui va til 
vositasidir. 
Ma‟lumotlar bazasi tushunchasi maydon, yozuv, fayl (jadval) kabi 
elementlar bilan chambarchas bog„liq .
Maydon – bu ma‟lumotlarni mantiqiy tashkil etishni elementar 
birligi bo„lib, u axborotni eng kichik va bo„linmas birligi bo„lgan 
rekvizitga mos keladi. Maydonni tasvirlash uchun quyidagi tavsiflardan 
foydalaniladi: 
Maydon nomi, masalan familiyasi, ismi, tug„ilgan sana, lavozimi, ish 
staji, mutaxassisligi. 
1-maydon 
nomi 
2-maydon 
nomi 
3-maydon 
nomi 
. . . 
N-maydon 
nomi 
Yozuv 
Yozuv 
Yozuv 
Yozuv 
Yozuv 
Ma‟lumotlar bazasi tuzulmasining asosiy elementlari 
Maydon turi – bu kiritilgan yozuvning qaysidir tipga tegishli 
ekanligi bilan ifodalanadi. masalan, sonli, belgili (simvolli), sana/vaqt, 
satrli, mantiqiy va hokazo bo`lishi mumkin. 
Maydon uzunligi – bu maydondagi yozuvning simvollar 
yig`indisidir.
Yozuv – bu mantiqiy bog„langan maydonlar to„plami. Yozuv 
tuzilishi uchun uning tarkibiga kiruvchi maydolar tarkibi va joylashishi 
ketma-ketligi bilan aniqlanib, ularni har biri ichida elementar 
yozuvlarning nusxasi deb ataladi. Yozuv ob‟ektning biror bir elementi 
haqida to„liq ma‟lumotni ifodalaydi.