Müxt r kinci n r b dilind n t rcüm ed n lixan Musayev

32 – T ravih namaz  kitab .........................................................................352

1-ci f sil. Ramazanda gec  namaz  q lan kims nin f zil ti...................................... 352

33 – Q dr gec sinin f zil ti kitab .............................................................353

1-ci f sil. Q dr gec sini ramazan n ax r yeddi gec sind  axtarmaq g

kdir........ 353

2-ci f sil. Q dr gec sini ramazan n son on gec sinin t k gec rind  axtar-

maq...................................................................................................................... 354

3-cü f sil. Ramazan n ax r on gününd  yerin  yetiril n 

ll r ............................ 354

34 – Etikaf kitab ..........................................................................................355

1-ci f sil. Son on günd  etikaf etm k; Bütün m scidl rd  etikaf etm k (olar)....... 355

2-ci f sil. (Etikafda olan adam) ancaq z ruri halda evin  ged  bil r...................... 355

3-cü f sil. Gec  etikaf etm k....................................................................................... 355

4-cü f sil. M scidd  çad r qurmaq............................................................................. 355

5-ci f sil. Etikaf ed n adam ehtiyac üzünd n m scidin qap

n a na ç xa

bil rmi? ............................................................................................................... 356

6-c  f sil. Ramazan n orta on gününd  etikaf etm k................................................ 356

35 – Al -veri  kitab ....................................................................................357

1-ci f sil. Uca Allah n: “Namaz ba a çatd qdan sonra yer üzün  da

b

Allah n lütfünü axtar n v  Allah  çox zikr edin ki, b lk  nicat tapas -

z. Onlar ticar t v  ya  yl nc  gördükl ri zaman da

b ona t f

qaçd lar v  s ni minb rd  ayaq üst  oldu un halda t rk etdil r. De:

“Allah yan nda qazanaca

z savab  yl nc

n d , ticar td n d  xe-

yirlidir. Allah  n yax  ruzi ver ndir” ay si bar

 deyil nl r...................... 357

2-ci f sil. Halal da b llidir, haram da b llidir. Bu ikisinin aras nda  übh li  ey-

r vard r.............................................................................................................. 358

3-cü f sil.  übh li  eyl rin aç qlanmas  .................................................................... 358

4-cü f sil. V sv ni v  buna b nz r olan übh li  eyl rd n saymayan kims

haqq nda........................................................................................................................ 359

912

5-ci f sil. Mal  hans  yolla qazand

n f rqin  varmayan kims  haq-

nda ................................................................................................................... 359

6-c  f sil. Bez parça v  ba qa bu kimi  eyl rin ticar ti il  m

ul olmaq  .............. 359

7-ci f sil. Ticar t etm k üçün (s

) ç xmaq........................................................... 360

8-ci f sil. Ruzisinin artmas  ist

n kims  haqq nda............................................ 360

9-cu f sil. Pey mb rin  nisy  alver etm si ........................................................... 361

10-cu f sil.  nsan n çal araq öz  ll ri il  (ruzi) qazanmas ...................................... 361

11-ci f sil. Al -veri  etdikd  üzüyola v  alic nab olmaq........................................ 361

12-ci f sil. (Borcunu qaytarma a) imkan  olan adama möhl t verm k.................. 361

13-cü f sil. Al  v  sat  (bir-birin ) ayd nl q g tirs , (bir-birind n) heç n

gizl tm

 v  (bir-birin ) m sl

t vers , (onlar n ticar ti b

tli

olar)..................................................................................................................... 362

14-cü f sil. Qar

lm  xurmalar n sat ............................................................... 362

15-ci f sil. S m yedird n adam. Uca Allah buyurur: “Ey iman g tir nl r!

Allahdan qorxun v

r möminsinizs , s md n qalan faizi alma-

n.”..................................................................................................................... 362

16-c  f sil. “Allah s mi puç edir, s

ri is  art r. Allah kafirl ri v

günahkarlar  sevm z.”....................................................................................... 363

17-ci f sil. D mirçi haqq nda deyil nl r.................................................................... 363

18-ci f sil. D rzi haqq nda deyil nl r........................................................................ 364

19-cu f sil. Minik heyvanlar n v  (o cüml

n d ) uzunqula n sat n al n-

mas  .................................................................................................................... 364

20-ci f sil. Susuzlu u yatmayan v  ya qotur d

nin sat n al nmas ..................... 365

21-ci f sil. Qan alan adam haqq nda deyil nl r........................................................ 366

22-ci f sil. (Qazanc  ld  edilm si) b

nilm

n  eyl rin al -veri i .................... 366

23-cü f sil. Adam n bir  ey sat n al b h min vaxt, t

fl r ayr lmadan önc

onu ba qas na h diyy  etm si  ........................................................................ 367

24-cü f sil. Al -veri  etdikd  aldatma n b

nilm

si ...................................... 367

25-ci f sil. Bazarlar bar sind  deyil nl r .................................................................. 367

26-c  f sil. Bazarda ucadan q

rma n b

nilm

si ......................................... 369

27-ci f sil. H m sat , h m d  borcunu öd

n k s (mal ) ç km lidir  ................. 369

28-ci f sil. (Mal ) ç kdikd  b

nil n davran ........................................................ 370

29-cu f sil. Pey mb rin saas n v  muddunun b

ti ..................................... 370

30-cu f sil.  rzaq mallar n sat  v  ehtikar bar

 deyil nl r ........................... 370

31-ci f sil. (Adam) qarda

n alveri üstünd n alver etm

li v  onun tica-

t i rin  qar mamal r; (o bunu yaln z o t qdird  ed  bil r ki,)

qarda  ona izn versin v  ya özü bundan imtina etsin.................................... 371

32-ci f sil. (Mal ) h rraca ç xartmaq........................................................................... 372

33-cü f sil.  ld  olmayan (mal n), habel  ana b tnind  olan balan n sat ........... 372

34-cü f sil. Sat ya d

ni, in yi v  qoyunu sa lmam  v ziyy td  saxla-

maq qada and r ................................................................................................ 372

35-ci f sil. Zina etmi  köl nin sat lmas ..................................................................... 372

36-c  f sil. 

rli z hm t haqq  almadan k ndlinin ad ndan (onun mal )

sata bil rmi? 

rli k ndliy  köm k göst

 bil rmi v  ya ona n si-

t ed  bil rmi?.................................................................................................. 373

913

37-ci f sil. Karvan  (

rin k nar nda) qar lama n qada an olunmas   ............ 373

38-ci f sil. Ki mi i ki mi , yem yi d  yem

 d yi

k   .................................... 373

39-cu f sil. Arpan  arpaya d yi

k......................................................................... 374

40-c  f sil. Q

 q la d yi

k ............................................................................... 374

41-ci f sil. Gümü ü gümü  d yi

k ..................................................................... 374

42-ci f sil. Dinar  dinara nisy  olaraq d yi

k ...................................................... 375

43-cü f sil. Q

 nisy  olaraq gümü  d yi dirm k .............................................. 375

44-cü f sil. Müzab

 ................................................................................................ 376

45-ci f sil. Xurmalar a acda ik n (onlar ) q l v  gümü  satmaq ........................ 376

46-c  f sil. Meyv nin yeti diyi b lli olmadan onu satmaq....................................... 377

47-ci f sil. Bir kims  meyv nin yeti diyi b lli olmazdan  vv l onu satar, sonra

da meyv

 bir x st lik dü rs , (buna gör  m suliyy ti) satan adam

da mal r.......................................................................................................... 377

48-ci f sil. Xurman  daha yax  xurma il  d yi

k................................................ 377

49-cu f sil. Müxad .................................................................................................. 378

50-ci f sil. Yerli  halinin ad tin  uy un olan al -veri , icar , t

zid  ç k-

k v  ölçm k üsulu il  m ml

td  i  aparan kims ........................................

51-ci f sil.  rikl rd n birinin (öz pay na dü n) mal  dig rin  satmas ............ 379

52-ci f sil. Dü

nd n köl  almaq; habel  onun h diyy  verm si v   ya kö-

 azad etm si..................................................................................................... 379

53-cü f sil. Donuzlar n m hv edilm si...................................................................... 380

54-cü f sil. Canl  olmayan  eyl

 aid r sml rin sat lmas  v  bu xüsusda

olan b zi b

nilm

n m

r

............................................... 380

55-ci f sil. Azad insan  (qul kimi) satan kims nin günah  ...................................... 381

56-c  f sil. Ölü heyvan v  büt satmaq........................................................................ 381

57-ci f sil.  tin müqabilind  pul almaq...................................................................... 381

36 –  lkin öd ni  kitab ...............................................................................382

1-ci f sil. Mü yy n ç kiy  gör  qabaqcadan öd ni  etm k..................................... 382

2-ci f sil.  lind  bir  sas  olmayan (adama) qabaqcadan (pul) öd

k................ 382

37 – ( mlak ) almaqda daha haql  olan kims r  kitab .......................383

1-ci f sil. (Sahibkar öz mal  satd qda) onu daha çox haqq  olan kims

klif etm lidir.................................................................................................... 383

2-ci f sil. Hans  qon u daha yax n hesab olunur? .................................................... 383

38 –  car  kitab ............................................................................................384

1-ci f sil.  car  haqq nda deyil nl r........................................................................... 384

2-ci f sil. Qirat müqabilind  qoyun otarmaq............................................................ 384

3-cü f sil. Ax am ça ndan gec

 q

r muzdlu i çi tutmaq ............................... 384

4-cü f sil. Bir adam n i çi tutmas , bu i çinin z hm t haqq  almay b ç b

getm si, sonra da h min adam n i çinin z hm t haqq  i  qoyub ar-

rmas  haqq nda ................................................................................................ 385

914

5-ci f sil. Ruqya müqabilind  veril n (z hm t haqq ) ............................................. 387

6-c  f sil. Erk k heyvan n toxumu............................................................................. 388

39 – H val  kitab ........................................................................................389

1-ci f sil. 

r (borc) varl  bir adama h val  edil rs , buna etiraz etm k ol-

maz ..................................................................................................................... 389

2-ci f sil. Öl n adam n borcunu ba qa bir adama h val  etm k caizdir................ 389

40 – Zaminlik kitab ....................................................................................390

1-ci f sil. Uca Allah n: “... hd ba lad

z k sl rin paylar

özl rin  ve-

rin...” sözü .......................................................................................................... 390

2-ci f sil. Öl n adam n borcunu öz boynuna götür n adam n sözünd n vaz

keçm

 haqq  yoxdur ...................................................................................... 390

41 – V kal t kitab .......................................................................................391

1-ci f sil.  rik  v kal t verm k................................................................................. 391

2-ci f sil. Çoban can ver n bir qoyun gördüyü zaman onu k

 bil r, v kil

 xarab olacaq bir mal gördüyü zaman onu xilas ed  bil r ......................... 391

3-cü f sil. Borclar n öd nilm sin  dair v kal t verm k........................................... 391

4-cü f sil. Bir tayfan n v kilin , yaxud havadar na h diyy  verm k caizdir......... 392

5-ci f sil. 

r bir adam kim

 v kal t vermi dirs , müv kkilin onun raz -

 il  özün  n  is  götürm si caizdir; habel  v kilin ona mü yy n

vaxtad k borc verm si d  caizdir..................................................................... 393

6-c  f sil. 

r v kil bir  eyi f ldaq i

k satarsa, onun bu sövd si q -

bul olunmaz........................................................................................................ 394

7-ci f sil. C zan  yerin  yetirm

 dair v kal t verm k.......................................... 395

42 – Yardarl q kitab ....................................................................................396

1-ci f sil. (Tax l)  km yin v  (a ac) basd rma n f zil ti. Uca Allah buyu-

rur: “ kdiyinizi gördünüzmü? Onu siz bitirirsiniz, yoxsa Biz? 

r

Biz ist

ydik, onu bir saman çöpün  dönd

r, siz d  heyr  g r-

diniz...”................................................................................................................ 396

2-ci f sil.  kinçilik al tl ril  i dikd  onlar n h r hans  n tic sind n ehti-

yat etm k v  ya qoyulmu  s rh dl ri keçm kd n ç kinm k (g

kdir)....... 396

3-cü f sil.  kin sah rini qorumaq üçün it saxlamaq............................................. 397

4-cü f sil. 

yi yer  umlamaq üçün istifad  etm k  ............................................... 397

5-ci f sil. (Bir kims nin ba qa birisin :) “Xurma v  ya dig r a aclar ma qul-

luq et v  götürdüyüm m hsula  rik ol” dem si ............................................ 398

6-c  f sil. ( car

 götürülmü  torpaqdan) y lan m hsulun yar

 icar

haqq  olaraq torpaq sahibin  verm k............................................................... 398

7-ci f sil. Pey mb rin

shab rinin v qf etdiyi  razil r, x rac götürül n

razi, habel  (zimmil rl ) yardarl q v  dig r sövd

rd  sazi

ba lamaq ............................................................................................................ 399

915

8-ci f sil. Ölü bir torpa  diriltm k............................................................................ 399

9-cu f sil. 

r torpaq sahibi mü yy n bir vaxt t yin etm

n (kims

):

“Allah ist diyi q

r burada  kib bec

 bil rs n”– dey rs , t

fl r

qar ql  raz

a gör  h

t etm lidirl r ..................................................... 400

10-cu f sil. Pey mb rin

shab rinin (tarladan götürdükl ri) m hsulu

 meyv ri bir-biril ri il  bölü dürm si ....................................................... 400

11-ci f sil...................................................................................................................... 401

43 – Su il  t min etm  kitab ......................................................................402

1-ci f sil.  st r bölünmü , ist r bölünm mi  olsun, suyun (insanlara) s

verilm sini, h diyy  olunmas  v  ya v siyy t edilm sini caiz hesab

ed n kims  haqq nda......................................................................................... 402

2-ci f sil. “Su sahibinin sudan ist diyi q

r istifad  etm

 daha çox haqq

var” dey n kims ............................................................................................... 403

3-cü f sil. Su quyusu üstünd  mübahis  etm k v  onun hökmü ........................... 403

4-cü f sil. Müsafirin su içm sin  mane olan kims nin günah ............................... 404

5-ci f sil. (Su içm k ist

nl

) su verm yin f zil ti .............................................. 404

6-c  f sil. Hovuz v  ya cürd k sahibinin suya ham dan çox haqq  oldu unu

dey n kims ........................................................................................................ 405

7-ci f sil. Qoruqlar ancaq Allaha v  Onun elçisin

 aiddir ................................... 405

8-ci f sil.  nsanlar n çaydan su içm si v  öz heyvanlar  suvarmas .................... 406

9-cu f sil. Odunun v  alaf n sat ............................................................................. 406

10-cu f sil. Xam torpaqdan pay ayr maq .................................................................. 407

11-ci f sil. Adam n (ba qas na m xsus) ba ça v  ya xurmal qdan keçm k

 ya sulama haqq  ola bil r.............................................................................. 408

44 – Borc almaq, borcu qaytarmaq,  mlak n h bs olunmas  v  iflasa

ramaq kitab ........................................................................................409

1-ci f sil.  nsanlar n mal , onu qaytarmaq v  ya da tmaq niyy ti il  al-

maq...................................................................................................................... 409

2-ci f sil. Borclar n öd nilm si. Uca Allah buyurur: “H qiq n, Allah siz

man tl ri sahibl rin  qaytarman  v  insanlar aras nda hökm ver r-

n  dal tl  hökm verm yinizi  mr edir.” ...................................................... 409

3-cü f sil. Borcu göz l t rzd  öd

k....................................................................... 410

4-cü f sil. Borcu oldu u halda öl n kims nin c naz  namaz ................................. 410

5-ci f sil. Mal  israf etm yin qada an olunmas . Uca Allah buyurur: “Allah

fitn -f sad  sevmir.” H mçinin buyurur: “...mallar

 a ls zlara ver-

yin.” ............................................................................................................... 411

45 –  ddia kitab ...........................................................................................412

1-ci f sil.  ddiaç lar n m hk

 ça

lmas  v  müs lmanla y hudinin

ki

si ............................................................................................................ 412

2-ci f sil.  ddiaç lar n bir-biril rinin  leyhin  dediyi sözl r .................................... 413

916

46 – Tap lm

ey kitab ..............................................................................414

1-ci f sil. Tap lm  mal n yiy si onun  lam tl rini des , onu yiy sin  qay-

tarmaq g

kdir ................................................................................................. 414

2-ci f sil. Yoldan xurma tap lm

rsa ...................................................................... 414

47 – Haqs zl qla   keçiril nl r kitab .....................................................415

1-ci f sil. Haqs zl qlara gör  qisas almaq.................................................................. 415

2-ci f sil. Uca Allah n: “Allah n l

ti olsun zal mlara!” sözü................................ 415

3-cü f sil. Müs lman müs lmana zülm etm

li v  onu (zal ma) t slim

verm

lidir...................................................................................................... 416

4-cü f sil.  st r zal m, ist rs  m zlum olsun, (din) qarda na yard m et! .............. 416

5-ci f sil. Qiyam t günü zülm zülm tl

 çevril

kdir.......................................... 416

6-c  f sil. Birisin  zülm etmi  adam ondan halall q dil diyi zaman ona etdi-

yi zülmü bildirm lidirmi?................................................................................. 416

7-ci f sil. Haqs zcas na (ba qas n) torpa

 z bt ed n kims nin günah  .......... 417

8-ci f sil. Bir adam ba qas n bir i  görm sin  izn ver rs , (bunu etm k

ona) caiz olar ..................................................................................................... 417

9-cu f sil. Uca Allah n: “O,  n qat  mübahis çidir” sözü......................................... 417

10-cu f sil. Haqs z oldu unu bil -bil  mübahis  ed n adam n günah ................. 418

11-ci f sil. Haqs zl a m ruz qalm  adam zal

n mal  tapsa ondan öz

haqq  götür  bil r ........................................................................................... 418

12-ci f sil. Heç k s öz qon usuna onun divar  dibind  a ac basd rma na

mane olmamal r ............................................................................................. 418

13-cü f sil. Evl rin h

tl ri, orada oturmaq, habel  yollarda oturmaq................ 419

14-cü f sil.  sas yol üstünd  ixtilaf dü rs  (n  etm k laz md r?)......................... 419

15-ci f sil. Soy unçuluq etm yin v  (ölül ri) eyb r hala salma n qada an

olunmas ........................................................................................................................ 419

16-c  f sil. Mal  qorumaq üçün vuru an kims  haqq nda .................................... 420

17-ci f sil. Birinin cam  v  ya ba qa bir  eyi s nd larsa (n  etm li?) .................... 420

48 –  riklik kitab ......................................................................................421

1-ci f sil.  rzaq mallar nda, qoyulan x rcd  v  (ba qa) ticar t mallar nda

riklik ................................................................................................................ 421

2-ci f sil. Qoyunlar n bölü dürülm si....................................................................... 421

3-cü f sil.  rikl

 m xsus mallar n  dal tli  kild  qiym tl ndirilm si ............. 422

4-cü f sil. Bölgü apar ld  zaman pü k atmaq olarm ? .......................................... 423

5-ci f sil. Yem

 v  ba qa  eyl

rik olmaq ....................................................... 423