-
:
:
.
]
:
[
2199.
vay t edilir ki, Abdullah ibn Öm r
demi dir: “Biz Pey mb
onun
mrini e idib ita t ed
yimiz dair bey t etdikd o biz dey rdi: “Gücünüz
yetdiyi q
r (
l edin)!” ( l-Buxari, 7202)
8-ci f sil. X lif t yin etm k
-
:
-
:
:
.
]
:
[
hih l-Buxari
Hökml r kitab .
878
2200. Abdullah ibn Öm r
r vay t edir ki, Öm r can üst olark n (ona): “X lif
yin etm
ks nmi?”– dey sual verdil r. Dedi: “
r x lif t yin ets m,
(bilin ki,) m nd n daha xeyirlisi – bu B kr (özünd n sonra m ni) x lif t -
yin etmi dir. Yox,
r bunu etm
m, (bilin ki,) m nd n daha xeyirlisi –
Allah n elçisi bunu etm mi dir. ( l-Buxari, 7218)
9-cu f sil
-
-
:
:
.
]
:
-
[
2201.
vay t edilir ki, Cabir ibn S mura demi dir: “M n Pey mb rin bel
dediyini e itmi m: “(M nd n sonra) on iki mir olacaq...” Sonra o el bir
söz dedi ki, m n onu e id bilm dim. Atam is demi dir: “Onlar n ham
Qurey
n olacaq.” ( l-Buxari, 7222-7223)
879
-
93 – Arzu kitab
1-ci f sil.
yi arzulamaq b
nilmir?
-
:
-
:
.
]
:
[
2202.
vay t edilir ki,
s demi dir: “
r m n Pey mb rin : “Özünüz
ölüm dil
yin!”– dediyini e itm
ydim, (özüm ölüm) dil
rdim.” ( l-
Buxari, 7233)
-
:
.
]
:
[
2203.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Sizd n heç k s
özün ölüm dil
sin. (
r o, h yatda qalarsa,)
lisaleh adamd rsa,
yax i r görüb savab art rar, yox günahkar adamd rsa, ola bil r ki, töv-
etsin.” ( l-Buxari, 7235)
hih l-Buxari
Kitab v sünn
n möhk m yap maq kitab .
880
-
94 – Kitab v sünn
n möhk m yap maq kitab
1-ci f sil.
Pey mb rin sünn rin
riay t etm k
-
:
-
.
]
:
[
2204.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Ümm timd n h r
s C nn daxil olacaq. Yaln z (bundan) imtina ed n kims rd n ba qa.”
shab r t ccübl ) soru dular: “Ya R sulullah, kim imtina ed
k?!” Pey-
mb r buyurdu: “M
ita t ed n kims C nn gir r, m
asi olan
kims is imtina etmi olar.” ( l-Buxari, 7280)
-
:
.
]
:
[
2205.
vay t edilir ki, Cabir ibn Abdullah
demi dir: “Pey mb r yatm
ik n m kl r onun yan na g ldil r. Onlardan b zisi: “O yat b”– dedi, b zisi
is : “(Onun) gözl ri yatsa da, q lbi oyaqd r”– dedi. Sonra onlar dedil r: “Bu
dostunuz bar
(yax ) bir misal ç km k olar, g tirin o misal .” B zil ri: “O
yat b”– dedil r, b zil ri d : “(Onun) gözl ri yatsa da, q lbi oyaqd r”– dedi-
r. Sonra (m kl r) dedil r: “Onun hal bir ev tikib içind ziyaf t ver n v
insanlar yem
d
t ed n kims nin hal na b nz yir. Kim d
tçinin d -
tini q bul ets , ev daxil olub yem kd n yey r. Kim d
tçinin d
tini
bul etm zs , n ev gir r, n d yem kd n yey bil r.” (M kl r) dedil r:
“Bu misal ona yozun ki, onu ba a dü sün.” B zil ri: “O yat b”– dedil r, b -
zil ri d : “(Onun) gözl ri yatsa da, q lbi oyaqd r”– dedil r. Sonra (m kl r
bunu) bel izah etdil r: “O ev – C nn tdir, d
tçi is Muh mm ddir .
Kim Muh mm
ita t ets , Allaha ita t etmi olar, kim Muh mm
asi olarsa, Allaha asi olmu olar. Muh mm d insanlar bir-birind n ay r-
r
1
”. ( l-Buxari, 7281)
1
Y ni möminl ri kafirl rd n ay rm
r.
881
2-ci f sil. Çox sual verm yin,
habel laz ms z i
ba
qo ma n b
nilm
si
-
:
-
:
.
]
:
[
2206.
s ibn Malik r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “ nsanlar bir-biri-
rin o q
r sual ver
kl r ki, ax rda dey
kl r: “Bax n, Allah h r eyi
yaratm
r. B s Allah kim yaratm
r?” ( l-Buxari, 7296)
3-cü f sil. Fikir yürütm yin pis-
nm si v qiyas
1
yolu il mü-
hakim yürütm k haqq nda
deyil nl r
-
:
-
:
:
.
]
:
[
2207.
vay t edilir ki, Abdullah ibn Amr
demi dir: “M n Pey mb rin bel
dediyini e itmi m. Allah elmi siz b
etdikd n sonra onu (q lbl rinizd n)
silib götürm z. Lakin bunu etm k ist dikd insanlar aras ndak aliml ri onla-
n elmi il b rab r aradan götür r, ax ra is cahil adamlar qalar. (Camaat on-
lardan) fitva soru ar v onlar öz fikirl rini yürüd
k fitva ver rl r, bel likl
m özl ri z lal dü r, h m d (camaat ) z lal salarlar.” ( l-Buxari, 7307)
4-cü f sil. Pey mb rin : “Siz
özünüzd n vv lkil rin yolunu
tutub ged
ksiniz” sözü
-
:
-
:
.
]
:
[
2208.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “M nim ümm tim
özl rind n vv lki ümm tl rin yolunu tutub qar -qar ,
2
getm -
yinc , Qiyam t qopmayacaq.” ( shab r) soru dular: “Ya R sulullah, fars-
lar v rumlular kimi (mill tl ri q sd edirs n)?” Dedi: “Onlardan ba qa kim
ola bil r?!” ( l-Buxari, 7319)
1
Bir eyi ba qa bir ey b nz
k v ya onunla müqayis ed k hökm verm .
2
311-ci h disin qeydl rin bax.
hih l-Buxari
Kitab v sünn
n möhk m yap maq kitab .
882
5-ci f sil.
(Zina etmi ) evli (ki i v
qad n) da qalaq edilm si
-
:
-
:
.
]
:
[
2209.
vay t edilir ki, Öm r demi dir: “H qiq n, Allah Muh mm di haqq
(din) il gönd rmi v ona Kitab nazil etmi dir. Nazil etdiyi (Kitabda) da qa-
laq ay si var idi.” ( l-Buxari, 7323)
6-c f sil. Hakimin ictihad edib
düz, yaxud s hv mühakim
yürütdüyü t qdird savab
qazanmas
-
:
-
:
.
]
:
[
2210. Amr ibn As r vay t etmi dir ki, o, Pey mb rin bel dediyini e itmi -
dir: “
r hakim hökm verdiyi zaman ictihad ets , sonra da verdiyi hökm
düz ç xsa, iki savab qazanar.
r hökm verdiyi zaman ictihad ets , sonra
da verdiyi hökm s hv olsa, bir savab qazanar.” ( l-Buxari, 7352)
7-ci f sil. Ba qa birisinin deyil,
hz Pey mb rin t rk etdiyi
bir eyi d lil olaraq götür n
kims
-
:
-
:
.
]
:
[
2211.
vay t edilir ki, Muh mm d ibn Munk dir demi dir: “M n Cabir ibn Ab-
dullah n
ibn Saidin d ccal oldu una and içdiyini e idib dedim: “S n
Allaha and içirs n?!” Dedi: “M n Öm rin Pey mb rin yan nda (ibn Saidin
ccal) oldu una dair and içdiyini e itdim. Pey mb r ona etiraz etm di.”
l-Buxari, 7355)
883
-
95 – Tövhid kitab
1-ci f sil.
Pey mb rin öz ümm tini
Allah n t kliyini q bul etm
ça rmas
-
:
-
.
]
:
[
2212. Pey mb rin zövc si Ai
r vay t etmi dir ki, (bir d ) Pey mb r
bir n ri qo una ba t yin edib (döyü ) gönd rdi. H min adam dostlar -
na q ld rd namaz h r d : “De: “O Allah T kdir!” (sur si)
1
il bitir rdi.
shab r geri döndükd bu haqda Pey mb
x
r verdil r. Pey m-
r dedi: “N üçün bel etdiyini ondan soru un.” Onlar bunun s
bini
ondan soru duqda o dedi: “Çünki bu sur
r-R hman v sf edir. M n d
onu oxuma çox sevir m.” Pey mb r buyurdu: “Ona bildirin ki, Allah
da onu sevir.” ( l-Buxari, 7375)
2-ci f sil.
Uca Allah n: “H qiq n, Allah
ruzi ver ndir, qüvv t Sahibidir,
tindir”
2
sözü
-
:
:
[
T
U
V
W
X
Y
Z
Z
-
:
.
]
:
[
2213.
bu Musa l- ari r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “E itdiyi nala-
yiq sözl Allahdan daha çox s bir ed n bir kims yoxdur. (Qullar ) Onun
övlad oldu unu iddia edirl r, O is onlara can sa
v (çoxlu) ruzi verir.”
l-Buxari, 7378)
1
“ l- xlas” sur si.
2
“ z-Zariyat” sur si, 58.
hih l-Buxari
Tövhid kitab .
884
3-cü f sil. Uca Allah n: “O,
Qüdr tlidir, Müdrikdir”
1
, “Qüdr t
sahibi olan R bbin pakd r, mü -
rikl rin Ona aid etdikl ri sif tl r-
n uzaqd r”
2
v “qüdr t yaln z
Allaha, Onun Elçisin v mömin-
m xsusdur...”
3
sözü
-
:
:
[
x
y
z
Z
:
[
Ì
Í
Î
Ï
Ð
Ñ
Z
:
[
d
e
f
Z
-
.
]
:
[
2214. bn Abbas
r vay t etmi dir ki, Pey mb r dey rdi: “Ey Özünd n ba -
qa heç bir m bud olmayan, heç vaxt ölm
n (Allah m), S nin izz tin s
-
ram! (S n Ölm zs n), halbuki cinl r v insanlar ölürl r.
4
” ( l-Buxari, 7383)
4-cü f sil. Uca Allah n: “Allah sizi
Özünd n ç kindirir”
5
v “S n
nim q lbimd olanlar bilirs n,
n is S nin Özünd olanlar
bilmir m”
6
sözü
-
:
:
[
Å
Æ
ÈÇ
Z
:
[
n
o
p
q
r
s
t
u
wv
Z
-
:
.
]
:
[
2215.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Allah m xluqat
yaratd zaman Öz yan nda
in üz rind yerl
n Kitab nda Özün aid
bel yazm
r: “H qiq n d , M nim r hm tim q
bimi üst yir!” ( l-
Buxari, 7404)
-
:
.
]
:
[
2216.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Uca Allah buyurur:
“M n qulumun bar md ki z nni yan ndayam, M ni yad etdikc onunlayam.
O M ni öz-özlüyünd yad ets , M n d onu Öz-Özlüyümd yad ed
m. O
ni camaat n yan nda yad ed rs , M n onu onlardan daha xeyirli bir top-
lumun (m kl rin) yan nda yad ed m. O M
bir qar yax nla sa, M n
1
“ brahim” sur si, 4.
2
“ s-Saffat” sur si, 180.
3
“ l-Munafiqun” sur si, 8.
4
Transkripsiyas : uzu bi izz tik ll zi l ilah ill nt ll zi l y mut, v l-cinnu v l-insu y mutun.
5
“Ali- mran” sur si, 28.
6
“ l-Maid ” sur si, 116.
885
ona bir
yax nla aram. O M
bir
yax nla sa, M n ona bir qulac ya-
nla aram. O M
do ru yeriy
k g ls , M n ona do ru yüyür
k g -
m.” ( l-Buxari, 7405)
5-ci f sil. Uca Allah n: “Onlar
Allah n sözünü d yi dirm k
ist yirl r”
1
sözü
-
:
:
[
Ã
Ä
Å
Æ
ÈÇ
Z
-
:
.
]
:
[
2217.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Allah buyurur: “Qu-
lum günah i görm k ist
, o günah ed
k bunu onun leyhin yazma-
n.
r o günah ets , ancaq onun mislind günah yaz n, yox,
r M nd n
qorxaraq bu i
n l ç
rs , ona bir savab yaz n. V
r bir yax q etm k
ist
v onu yerin yetirm
, buna gör ona bir savab yaz n,
r onu yeri-
yetir rs , ona bunun on mislind n yeddi yüz qat nad k savab yaz n.” ( l-
Buxari, 7501)
-
:
:
.
]
:
[
2218.
vay t edilir ki, bu Hureyra demi dir: “M n Pey mb rin bel dedi-
yini e itmi m: “(Bir d Allah n qullar ndan) biri günah i gördü v : “Ey
bbim, m n günah i gördüm, m ni ba la!”– dedi.” R bbi dedi: “M nim
qulum bilir ki, onun günahlar ba layan v onlara gör c za ver n R bbi
vard r. M n onu ba lay ram.” Bu adam Allah n ist diyi q
r (günah i t-
n) ya ad qdan sonra yen günah i gördü v : “Ey R bbim, m n yen
günah i gördüm, günah
ba la!”– dedi.” (Allah) dedi: “M nim qulum
bilir ki, onun günahlar ba layan v onlara gör c za ver n R bbi vard r.
n onu ba lay ram.” Bu adam Allah n ist diyi q
r ya ad qdan sonra
bir daha günah i gördü v : “Ey R bbim, m n yen günah i gördüm, güna-
ba la!”– dedi.” (Allah) dedi: “M nim qulum bilir ki, onun günahlar
ba layan v onlara gör c za ver n R bbi vard r. M n onu üç d ba la-
m. (Bundan sonra) ist diyini ed bil r.” ( l-Buxari, 7507)
1
“ l-F th” sur si, 15.
hih l-Buxari
Tövhid kitab .
886
6-c f sil. Qüdr tli v
tli
bbin Qiyam t günü pey m-
rl
v qeyril rin xitab etm si
-
:
-
:
:
:
.
]
:
[
2219.
vay t edilir ki,
s demi dir: “M n Pey mb rin bel dediyini e it-
mi m: “Qiyam t günü yeti dikd m
havadarl q etm k hüququ veril -
kdir. Onda m n: “Ey R bbim, q lbind xardal d
si boyda iman olan kim-
ri C nn daxil et!”– dey
m v onlar (C nn ) daxil olacaqlar. Sonra
n: “Q lbind xardal d
sind n az iman olan kims ri C nn daxil
et!”– dey
m.”
s dedi: “ ndi d Pey mb rin barmaqlar gözl rim önünd dir.”
l-Buxari, 7509)
-
:
:
.
:
.
]
:
[
2220.
vay t edilir ki,
s demi dir: “Muh mm d biz bel r vay t etmi -
dir: “Qiyam t günü insanlar n aras na çaxna ma dü
k. (N hay t,) onlar
Ad min yan na g lib dey
kl r: “(Ey Ad m!) R bbinin yan nda bizd n ötrü
havadarl q et ( fa tçi ol)!” (Ad m) dey
k: “M n buna layiq deyil m. La-
kin siz brahimin yan na gedin. H qiq n, o, M rh
tli Allah n n sevimli
dostudur.” Sonra onlar brahimin yan na g
kl r. brahim dey
k: “M n
buna layiq deyil m. Lakin siz Musan n yan na gedin. H qiq n, o, Allah n
(bilavasit ) dan
(bir adamd r).” Sonra onlar Musan n yan na g
kl r.
Musa dey
k: “M n buna layiq deyil m. Lakin siz san n yan na gedin. H qi-
887
n, o, Allah n ruhudur v Onun K lm sidir
1
”. Bundan sonra onlar san n
yan na g
kl r. sa dey
k: “M n buna layiq deyil m. Lakin siz Muh m-
din yan na gedin.” Bel likl , onlar m nim yan ma g
kl r. Onda
n dey
m: “M n buna layiq m!” Sonra m n R bbimd n izn ist
-
m v m
izn veril
kdir. Sonra Allah m
indi bilm diyim h md-s -
nalar t lqin ed
k v m n o h md-s nalarla Ona t rifl r dey
m v s c-
qapanaca am. Onda Allah buyuracaq: “Ey Muh mm d! Ba
qald r,
dan , s
qulaq as lacaq, ist , s
ist diyin veril
k, havadarl q et, hava-
darl n q bul olunacaq.” M n dey
m: “Ey R bbim! Ümm tim, ümm -
tim!” Allah buyuracaq: “Get, q lbind arpa d
si a rl nda iman olan
kims ri at
n ç xart!” M n gedib onlar (oradan) ç xardaca am. Sonra
geri dönüb h min h md-s nalarla Allaha t rifl r dey
m v Onun qar -
nda s cd
qapanaca am. Onda m
deyil
k: “Ey Muh mm d! Ba
qald r, dan , s
qulaq as lacaq, ist , s
ist diyin veril
k, havadarl q
et, havadarl n q bul olunacaq.” M n dey
m: “Ey R bbim! Ümm tim,
ümm tim!” Allah buyuracaq: “Get, q lbind z rr q
r v ya xardal d
si
rl nda iman olan kims ri at
n ç xart!” M n gedib onlar (oradan)
xardaca am. Sonra geri qay b h min h md-s nalarla Allaha t rifl r de-
m v Onun qar
nda s cd
qapanaca am. Onda m
deyil
k:
“Ey Muh mm d! Ba
qald r, dan , s
qulaq as lacaq, ist , s
ist di-
yin veril
k, havadarl q et, havadarl n q bul olunacaq.” M n dey
m:
“Ey R bbim! Ümm tim, ümm tim!” Allah buyuracaq: “Get, q lbind xardal
si a rl ndan daha az, daha az, daha az iman olan kims ri at
n
xart!” M n gedib onlar (oradan) ç xardaca am.”
Dig r r vay td Pey mb r demi dir: “M n dördüncü d qay b
min h md-s nalarla Allaha t rifl r dey
m v Onun qar
nda s cd -
qapanaca am. Onda m
deyil
k: “Ey Muh mm d! Ba
qald r, da-
, s
qulaq as lacaq, ist , s
ist diyin veril
k, havadarl q et, havadar-
n q bul olunacaq.” M n dey
m: “Ey R bbim! M
izn ver: “L ilah
ill llah!”– dey n kims
( fa tçi) olum.” Allah buyuracaq: “M nim izz -
tim ,
tim , böyüklüyüm v ululu uma and olsun ki, M n: “L ilah
ill llah!”– dey n k sl ri oddan ç xardaca am.” ( l-Buxari, 7510)
7-ci f sil. Qiyam t günü
ll rin
deyil n sözl rin
l
zisind ç kilm si
-
:
-
:
.
]
:
[
2221.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “M rh
tli Allaha
sevimli, t ffüzü asan v t zid a r g n iki k lm (vard r ki, bunlar):
“Sübhan llahi v bih mdihi, subhan llahil- zim!”
2
(k lm ridir).” ( l-Bu-
xari, 7563)
1
1744-cü h dis bax.
2
T rcüm si: Allah pak v müq dd sdir! Allaha h md olsun! Böyük Allah pak v müq dd sdir!
TABIN
ND
R
1 – Pey mb
g n v hyin ba lan
kitab ......................................1
1-ci f sil. Pey mb
g n v hyin ba lan
nec olmu dur?............................. 1
2 – man kitab ..................................................................................................9
1-ci f sil. Pey mb rin : « slam be ( sas) üz rind qurulmu dur»– sözü ............. 9
2-ci f sil. mana aid i r................................................................................................. 9
3-cü f sil. Müs lman o k sdir ki, onun dilind n v
lind n ba qa müs l-
manlara z r d ymir ............................................................................................ 9
4-cü f sil. Hans müs lman daha f zil tli say r?........................................................ 9
5-ci f sil. Yem k yedirtm k slamdand r .................................................................... 10
6-c f sil. (Adam n) özü üçün ist diyini (müs lman) qarda üçün d ist
si
imandand r ........................................................................................................... 10
7-ci f sil. R sulullah sevm k imandand r .............................................................. 10
8-ci f sil. man n irinliyi.............................................................................................. 10
9-cu f sil. (Kamil) iman n lam ti nsar sevm kdir.................................................. 11
10-cu f sil. Fitn rd n qaçmaq dind ndir ................................................................. 11
11-ci f sil. Pey mb rin : «Aran zda Allah n yax tan yan m
m»–
dem si................................................................................................................... 11
12-ci f sil. man hlinin
ll r say sind bir-birind n üstün olmas ..................... 12
13-cü f sil. H ya imandand r....................................................................................... 12
14-cü f sil. (Uca Allah n): «
r tövb ets r, namaz q b z kat vers r,
onlar s rb st burax n»– sözü............................................................................... 13
15-ci f sil. « man
ldir»– dey n adam.................................................................... 13
16-c f sil. (Adam n q bul etdiyi) slam h qiq uy un olmazsa............................ 13
17-ci f sil. H yat yolda na qar nankorluq etm k v küfrün alt nda (ba qa
növ) küfrün olmas .............................................................................................. 14
18-ci f sil. Günah i r görm k cahillikd n ir li g n bir eydir v günah
sahibi ta Allaha rik qo may nca, etdiyi günaha gör kafir say lmaz............ 14
19-cu f sil. (Uca Allah n): «
r möminl rd n iki d st bir-biri il vuru arsa,
onlar d rhal bar
n»– sözü ........................................................................... 15
20-ci f sil. Zülmün alt nda (ba qa növ) zülmün olmas ............................................. 15
21-ci f sil. Münafiqin lam tl ri .................................................................................. 15
22-ci f sil. Q dr gec sind ibad t etm k imandand r................................................ 16
23-cü f sil. Cihad imandand r...................................................................................... 16
24-cü f sil. Ramazan gec rind nafil namazlar q lmaq imandand r................... 16
25-ci f sil. Ramazan ay mükafat (yaln z Allahdan
) umaraq oruc
tutmaq imandand r.............................................................................................. 17
26-c f sil. Din asand r .................................................................................................. 17
27-ci f sil. Namaz q lmaq imandand r........................................................................ 17
28-ci f sil. Ki inin slam n göz lliyi.......................................................................... 18
29-cu f sil. Allaha
n sevimli olan din (
l) davamiyy tli olan r................... 18
889
30-cu f sil. man n artmas v azalmas ...................................................................... 18
31-ci f sil. Z kat slamdand r....................................................................................... 19
32-ci f sil. C naz nin ard nca getm k imandand r.................................................... 20
33-cü f sil. Möminin özü d hiss etm
n
linin puç olma ndan qorx-
mas ....................................................................................................................... 20
34-cü f sil. C brailin
Pey mb
iman, islam v ehsan bar
sual
verm si............................................................................................................................. 20
35-ci f sil. Dinin gör ( übh li eyl rd n) ç kin n kims nin f zil ti...................... 21
36-c f sil. Q nim tin be
birini verm k imandand r ............................................ 22
37-ci f sil.
ll rin ancaq niyy gör möt
r say laca bar
varid olan
dis................................................................................................................................. 23
38-ci f sil. Pey mb rin : «Din n sih tdir!»– sözü.................................................. 23
Dostları ilə paylaş: |