N. M. Kayumova

Yosh avlod tarbiyasida mehnat tarbiyasining
vazifalari
Mehnat tarbiyasining asosiy maqsadi bolalarni har tomonla­
ma rivojlantirish, axloqli qilib tarbiyalash, kelajakdagi mehnat 
faoliyatiga ruhiy jihatdan tayyorlash, mehnat qilish xohishini 
singdirib borishdir.
Mehnat tarbiyasining vazifalari xilma-xildir, shuning uchun 
ularni guruhlar bo'yicha quyidagicha turkumlarga ajratiladi 
(V.I.Loginova):
Birinchi guruh vazifalari bolalarning mustaqil mehnat faoli­
yatiga pedagogik ta'sir ko'rsatish bilan belgilanadi:
1. Bolalarni 
maqsad 
qo'yishga, 
mehnat 
malakalari, 
ko'nikmalari, mehnat madaniyati bo'yicha kerakli materiallar 
va mehnat qurollarini tanlab olishga o'rgatish.
2. Bolalarda bo'lajak mehnat faoliyatini shakllantirish, 
mehnat jaryonlarini mehnatda qatnashuvchilar o'rtasida 
taqsimlash, mehnatda yaxshi natijalarga erishish malakalarini 
shakllantirish.
3. Mehnat faoliyatining dastlabki ijtimoiy sabablarini shakl­
lantirish, buyumlar va harakatlarga qiziqish uyg'otish orqa-
226

---

li mehnat natijalariga erishish, katta guruhlarda esa mehnat­
ning ijtimoiy ahmiyatli ekanligini tushinib yetish.
Ikkinchi guruh vazifalari kattalar mehnatiga ijobiy munosa- 
batni tarbiyalashga qaratilgan:
1) 
Bolalarga kattalarni qanday natijalarga erishish uchun 
mehnat qilayotganini tushuntirish.
2} Bolalarda mehnat ahliga hurmatni, ularga qo'lidan kel- 
ganicha yordam berish xohishlarini tarbiyalash.
3] Kattalarning mehnat natijalarini asrabravaylashga 
o'rgatish.
Uchinchi guruh vazifalari mehnat faoliyatida bola shaxsini 
shakllantirishga qaratilgan:
- Bolalarda mehnatsevarlik, har qanday mehnatda qatna- 
shish, boshlagan ishini oxiriga yetkazish uchun bor kuchini 
ayamaslik, o'z shaxsiy mehnatiga nisbatan to'g'ri munosabatni 
tarbiyalash.
- Javobgarlik, mustaqillik, maqsadga qaratilganlilik, qat'iy- 
lik, tashabbuskorlik va faollik, sabr-matonatlilik, chidamlilik 
kabi bola shaxsining axloqiy sifatlarini tarbiyalash.
- Madaniy xulq va o'z tengdoshlariga nisbatan ijobiy muno­
sabatni tarbiyalash, o'zaro kelishgan holda birga ishlay olish, 
jamoa ishida natijaga erishguncha o'z mehnati bilan qatna­
shish, o'zi va o'rtoqlarining mehnatini xolisona baholash, yor­
dam berish va hokazo...