N. M. Kayumova

Tayanch tushunchalar:
Iste'dod - har tomonlama rivojlangan va takrorlanmas qo­
biliyat.
Iqtidor - insonning o'z xatti-harakatlariga nisbatan subyek- 
tiv munosabati,
Tarbiyachi - «eskini o'zlashtirgan va yangini tushunishga 
qodir insongina tarbiyachi bo'la oladi» (Konfutsiy).
Nutq faoliyati - bu inson tomonidan ijtimoiy-tarixiy tajriba- 
ni o'zlashtirish va avlodlarga yetkazish, kommunikatsiya (alo­
qa) o'rnatish maqsadida tildan foydalanish jarayoni.
Notiqlik - bu nutqning og'zaki shakli.
Nutq texnikasi - so'zlayotganda to'g'ri nafas olish, ovozni 
yo'lga qo'yish, so'zlarni xatosiz talaffuz qilish, ovoz o'zgarishi, 
diksiya, ritmika.
Nazorat uchun savollar:
1. Tarbiyachi - pedagoglik kasbi qanday kasb va bunga 
sizning munosabatingiz?
2. Tarbiyachining shaxsiy sifatlari va pedagogning odobi 
qanday bo'lishi kerak?
3. Hozirgi davr o'qituvchisiga qo'yilgan pedagogik talab ni­
malardan iborat?
4. Kasbiy layoqat deganda nimani tushunasiz?
Mavzu yuzasidan test topshiriqlari:
1. 
O'qituvchilar, maktabgacha ta'lim muassasasi xodimlari 
necha yilda o'z malakalarini oshiradilar?
a) 5 yil
b) 6 yil
v) 3 yil
114

---

g) 10 yil
2. Pedagog-tarbiyachi o'z kasbining mohir ustasi bo'lishi 
uchun qanday shartlarga amal qilishi lozim?
a) oliy maTumotli bo'lishi
b) bolalarni kuzata oladigan bo'lishi
v) yosh avlodni kerakli bilim, malaka, ko'nikmalardan xabar- 
dor qilishi
g) hamma javoblar to'g'ri
3. Tarbiyachi bola shaxsini psixologik qo'llab-quwatlashi bu
a) kattalar tomonidan bola muammosini tushunish
b) bolalar emotsional-shaxsiy munosabatlarini shakllanti­
rish
v) xatolarga yo'l qo'yish qo'rquvini ketkazish 
g) hamma javoblar to'g'ri
4. Tarbiyachi qachon bolalarga ta'sir ko'rsata oladi?
a) kundalik hayotda, o'yinlarda
b) mashg'ulotlarda, birgalikdagi mehnat faoliyatida 
v) bolalar bilan muomalada
g) hamma javoblar to'g'ri
5. O'zbekiston Respublikasida murabbiy-o'qituvchilarning 
erishgan yutuqlarini taqdirlash uchun qanday unvonlar ta'sis 
etilgan?
a} «Metodist o'qituvchi»
b) «Katta o'qituvchi» 
v] «Metodist-tarbiya chi» 
g) hamma javoblar to'g'ri