C hekli m ah su lot qoidasiga k o ‘ra firm a m a h s u lo t
ishlab
c h iq arish h ajm in i chekli d a r o m a d bilan chekli x a r a ja tn i n g te n g lig in i
t a ’m in la y d ig a n d a r a ja d a ushlab tu rish g a h ara k at qiladi <.w=
,\ i r > . Ishlab chiq arish n i to ‘xtatish qoidasiga k o ‘ra f irm a n in g
iq tisodiy foydasi har q a n d a y ish lab c h iq a r ish h a jm id a n o ld a n kichik
b o 'ls a . y a ’ni r a q o b a tla s h g a n b o z o rd a g i narx o 'r ta c h a o ' z g a r u v c h a n
x ara jatd a n k ic h ik b o ' l s a / ' < , i r a o > , firm a y opila di (u s h b u b o z o r d a n
ketadi. faoliyatini tu ga tadi).
Y u q o rid a g i q o id a la r firm a u c h u n u m u m i y x a r a k te rg a ega. F irm a
qaysi b o z o r d a faoliyat k o 'r s a tis h i d a n q a t 'i y na/.ar u s h b u q o id a la r o ' z
kuchini saqlaydi.
Uzoq m uddatli oraliqda ishlab chiqarish hajm ini tanlash. U z o q m u d d a tli o ra li q d a firm a fo y d a la n a d ig a n b a rc h a o m illarin i o ' z g a -
rtiradi, shu j u m l a d a n ishlab ch iq a rish q u vvatlarini ham .
U zoq
m udda tli o ra liq d a firm a o ' z kapitali h ajm in i o 'z g a rtiris h i, y a ’ni ishlab
ch iq arish qu v v atin i o 'z g a rti ris h i m u m k in lig i f irm a g a ishlab ch iq a rish
xarajatlarini k a m a y ti ris h g a im k o n beradi. F irm a ishlab c h iq arish
x a r a ja tla r in in g q a n d a y o 'z g a ris h i ishlab c h iq arish m a ssh ta b i s a m a r a -
d o r lig in in g o 's i s h i , o 'z g a r m a s l i g i va k a m a y is h i bilan an iq la n a d i. Y an a
shuni e slatib o 't i s h kera kki, firm a n in g uzoq m udda tli o raliq d ag i f a o
liyatini tahlil qilganimiz.da. u n in g o ' r t a c h a xarajatlari m u h im a h a m iy a t
kasb etadi. F a r a z qila>lik. f irm a n in g ishlab c h iq arish j a r a y o n i d a b a r
c h a ishlab c h iq a r is h hajm lari u c h u n o 'z g a r m a s m a s s h ta b s a m a r a s ig a
ega. B u n d a is hlab ch iq a r ish om illari sarfi ikki b aro b a r o s h g a n d a ishlab
c h iq arish hajm i h a m ikki b a r o b a rg a o 's a d i . D e m a k , ishlab ch iq a r ish
hajmi o s h g a n i bilan o ' r t a c h a ishlab c h iq arish x a r a j a t l a r i o ' z g a r m a y d i 1.