keladigan davlat byudjeti taqchilligi (ortiqchaligi)dir. Byudjet defitsitini aniqlash iormulasi: HI) = T - G. Expences - G. Transferts - GDebt; Byudjet defitsitini moliyalahtirish usullari: 1. Pul emissiyasi; 2. Davlat obligalsiyalarini chiqarish: 3. Davlat byudjetiga soliq tushumlarini ko'pavtirish. Davlat byudjeti kamomadi pul chiqarish orqali qoplanganda m uomalad a pul massasini ko'paytirish inflyatsiyaga olib keladi. Byudjet defisitini qoplash y o ' I lari: infiatsion va noinllatsion Infiatsion yo'llari; Pul emissiya qilish —> sen’yoraj —> inflatsiya —> Oliver-Tanzi effekti. Noin fla tsio n yo'llari: 1. Davlat mulkini xususiylashtirishdan tushgan mablag'lar. 2. To'g'rigan - to 'g ' r i chet el investitsiyalari. 3. Oltin-valyuta zahiralarini sotish. 4. Ichki va tashq qarz olish. Rikardian m uvozanat > qarz olish evazig a davlat xarajatlarini qoplash. Qarzni moliyalashtirish kelajakdagi soliq tushumlari evaziga qoplanadi. 257
N a z o ro t sa vo lla ri 1. Davlat byudjetiga ta'rif bering va uning xarajatlari tarkibini sanab o ‘ting. 2. O'z bekiston Respublikasi davlat byudjeti ixarajatlarida qanday o ‘zgarishlar ro‘y bermoqda? 3. Soliqlarning funnksiyalariga izoh bering. 4 . O ’zbekiston Respublikasi byudjetiga soliq tushumlaring tarkibi va miqdoridagi tendensiyalarni izohlab bering. 5. Rag'batlantiruvchi va eheklo vchi fiskal siyosatning qisqa va
