Umumiy o‘rta ta’lim sifatini nazorat qilishning turlari quyidagilardan iborat: ichki nazorat; tashqi nazorat; davlatjamoatchilik nazorati; milliy va xalqaro darajada baholash.
0‘qituvchilar yoki maktab ma’muriyati, o‘quvchilaming o‘zlari, ota-onalar va jamoatchilik vakillari o‘quvchilaming bilimlarini o‘quv maqsadlari asosida tekshiradilar. Mazkur yo‘nalish o‘ziga xos bir qator afzalliktarga ega bo‘lib, baholash bevosita o‘quvchining sinfda amalga oshirilgan ishlari bilan bog‘liq, bunda o‘qituvchi turli metodlardan (masalan og‘zaki so‘rov o‘tkazish, amaliy mashq bajarish, test va h.k.) foydalanib, o‘quvchi tomonidan bajarilgan ishlarga baho qo‘yadi. Baholash jarayoni tizimli ravishda o‘quv choragi va o‘quv yili davomida olib boriladi. Binday baholashda o‘qituvchilar, maktab monitoring guruhi o‘quvchilaming o‘zlashtirishi sifati, o‘quv yutuqlariga asosiy me’yor bo‘lgan davlat ta’lim standartlariga taqqoslagan holda individul baho beradilar.
Baholashning ikkinchi turi hududiy xalq ta’limi boshqamvi idoralari tomonidan amalga oshiriladigan hududiy o‘qitish sifati monitoringi hisoblanadi. Bunda o‘quvchilar tomonidan davlat ta’lim standartlarida belgilangan bilim, ko‘nikma va malakalaming o‘zlashtirish dinamikasini tizimli kuzatiladi, o‘quvchilar bilimidagi bo‘shliqlar va ularning kelib chiqish omillarini aniqlanadi hamda bartaraf etish chora-tadbirlari rejalashtiriladi.
Shu sababli zamonaviy shaxsga, raqobatbardosh mutaxassisga qo‘yilgan talablaming ortib borishi eng awalo ta’lim muassasalari va hududiy xalq ta’limi boshqaruvi idoralaridagi alohida tuzilmalar tomonidan ta’lim sifati monitoringini tizimli va maqsadli amalga oshirishni talab etadi. Ta’lim muassasalarida monitoring - yaxlit tizimning holati va dinamikasini kompleks kuzatish, tahlil qilish, korrektsiyalash hamda prognozlash jarayoni hisoblanadi.
Baholashning keyingi uchinchi turi - davlat attestatsiyasi va ta’lim muassasalarining akkreditatsiyasi hisoblanadi. Ular davlat tomonidan yoki uning nomidan vakolatli tashkilotlar tomonidan o‘tkaziladi. Ularda qatnashish huquqiga muayyan talablarga javob beradigan barcha o‘quvchilar ega. Mazkur baholash muayyan ta’lim bosqichi yoki turi tugaganidan so‘ng amalga oshiriladi. Ularning asosiy va ijtimoiy jihatdan muhim vazifalari bitiruvchilar va talim muassasalarining davlat va jamxyatning ijtimoiy buyurtmalarni bajarish holatini tahlil qilish imkonini beradi.
