Namangan muhandislik pedagogika instituti ijtimoiy fanlar kafedrasi sosiologiya



Yüklə 1,4 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə85/234
tarix02.01.2022
ölçüsü1,4 Mb.
#37654
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   234
sosiologiya

 
 
 
 
 
 
 
4-MAVZU SOTSIAL GURUHLAR VA SOTSIAL INSTITUTLAR 
Reja 
1.  Sosial guruh tushunchasi va turlari. 
2.  Sosial institut va uning turlari. 
3.  Jamiyat hayotida sosial institutlarning o‟rni va roli 
 
Guruh  –  bu  xatti-harakatlari  rasmiy  va  norasmiy  institutlar  tomonidan 
boshqariladigan,  ma‘lum  norma  va  qadriyatlarga  ega  bo‘lgan,  boshqa  birliklardan  o‘z 
xususiyatlari  bilan  farq  qiladigan,  bir-birlari  bilan  ijtimoiy  munosabatlar  tizimi  bilan 
bog‘langan kishilar yig‘indisidan iborat bo‘lgan sotsial birlikdir. 
Guruhga xos xarakterli xususiyatlar quyidagilar: guruh soni, ichki tashkilot, ya‘ni 
institutlar,  nazorat  shakllari;  faoliyat  namunalari;  norma  va  qadriyatlar;  farq  qiladigan 
xususiyatlari. 
Guruhlar  eng  avvalo  miqdor  jihatdan  katta  va  kichik  guruhlarga  bo‘linadi. 
Umuman,  katta  sotsial  guruh  deganda,  a‘zolar  soni  ko‘p  bo‘lgan  kishilar  guruhlari 
tushuniladi. Katta sotsial guruhlarning o‘ziga xos xususiyatlari quyidagilardan iborat: 
-a‘zolar sonining ko‘pligi; 
-yagona hududning mavjud emasligi; 
-a‘zolar o‘rtasidagi aloqalarning asosan ommaviy aloqa vositalari orqali o‘rnatilishi; 
-guruh  tuzilishining  murakkabligi,  aniqroq  qilib  aytganda,  bu  guruhlar  ko‘p 
rasmiy va norasmiy, uyushgan va uyushmagan guruhlarni o‘z ichiga oladi. 
Katta guruhlar ikki turga bo‘linadi. 
1.Tasodifiy,  stixiyali  paydo  bo‘ladigan  va  qisqa  vaqt  mavjud  bo‘ladigan  guruhlar. 
Bularga olomon, xaloyiq (publika), auditoriya va boshqalarni kiritish mumkin. 
2.Tarixiy  rivojlanish  natijasida  vujudga  kelgan  va  jamiyat  ijtimoiy  munosabatlari 
tizimida ma‘lum o‘ringa ega bo‘lgan birliklar. Bu turdagi guruhlarga sotsial sinflar, turli 
etnik  guruhlar  (ellat,  xalq,  millat),  kasbiy  guruhlar,  jinsiy  va  yoshga  oid  guruhlar 
(yoshlar, ayollar, keksalar) va boshqa guruhlarni kiritish mumkin. 
Jamiyatning fundamental ehtiyojlarini qondirish uchun hizmat qiladigan muassasalar 

Yüklə 1,4 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   234




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin