Narx siyosati Reja: Narx tushunchasi va uning mohiyati

Qisqa xulosalar

Tovarning qiymati narx deb ataladi. Mehnat sarfi, bozor uchun ishlab chiqarilgan va iste’mol qobiliyatini qondirish holatiga ega bo‘lganda tovar bo‘la oladi. Tovarniig qiymati tovarga sarf etilgan jonli mehnat qiymati bilan ko‘proq namoyon bo‘ladi, tovarga qo‘yiladigan narx unga ketadigan barcha xarajatlarni o‘zida aks ettiradi. Narx siyosati marketingga kirib borishda eng asosiy element bo‘lib hisoblanadi hamda marketingning asosiy tamoyillaridan biri bo‘lib qoladi.

Bozorda narx uchta guruh omil natijasida shakllanadi:

1. Talab (bozorda o‘xshash tovarlar mavjudligi va ularga bo‘lgan narxlar, bozorga kirish, xaridorlar daromadlari, talablar).

2. Xarajat (ishlab chiqarish xarajatlari, marketing xarajatlari, foyda).

3. Raqobat omillari (tarmoqdagi firmalar soni, aynan o‘xshash import tovarlari, raqobatchilar tovarlariga bo‘lgan narxni bilish.

Asosiy narxni belgilash uslubi quyidigilardan iborat:

- narxlashtirish masalasi qo‘yiladi,

- talabi aniqlanadi,

- xarajatlari baholanadi

- raqobatchilar va narx tahlil qilinadi,

- narxlashtirish uslubi tanlanadi,

- oxirgi natijaviy narx belgilanadi.

Narx belgilashning murakkabligi, muayyan darajada mahsulotning yangiligi darajasiga ham bog‘liq , bu daraja esa uchga bo‘linadi:

- eng yangi mahsulot;

- texnikaviy ilg‘or mahsulot;

- original bo‘lmagan (yangi taqlidiy) va o‘rinbosar mahsulotlar.