Nashriyot-matbaa ijodiy uyi toshkent-2020 (2- qism) „O‘qituvchi


ravo ko‘radigan  ko‘rnamak



Yüklə 2,34 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə7/84
tarix03.09.2023
ölçüsü2,34 Mb.
#141371
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   84
bellashuv.uz - ona tili 2qism 11 uzb

ravo
ko‘radigan 
ko‘rnamak
ni meh mon qilgani uchun 
jazolayman
“. 
(„Adolat tarozisi“dan)
2.2- mashq.
Ikki guruhga bo‘linib: a) aytilganidek yozilmaydigan unli tovushlari 
mav jud; b) aytilganidek yoziladigan unli harflari mavjud so‘zlarni aniqlab, daftari-
ngizga yozing. 
„Shashmaqom“, kulgi, andaza, chavandoz, gulzor, otameros, ajabtovur, tro-
tuar, bahavo, o‘g‘irlamoq, kavush, to‘polon, mumiyo, quyosh, televideniye, su
-
purgi, toyg‘anmoq, orbita, huriliqo, ibtido, faoliyat, ho‘plam, naqarot, mug‘ambir, 
kovatok (tok bargiga qiyma va guruch o‘rab pishirilgan taom), avtomobil, gina-
kudurat, kibernetika, aftodahol, bahodir, dafina, eskalator, fotografiya, kukkula-
moq, mumkin, pantomima, qiyqirmoq, tavoze, muolaja, yugurmoq. 
Nazariy matn
Adabiy tilning og‘zaki nutq va yozma nutq me’yorlari farqlanadi. 
Ilmiy asoslangan adabiy til me’yorlarida talaffuz va imloning qat’iy qoidalari 
mavjud. Og‘zaki nutqda ayrim unli harflar yozilganidan boshqacha
talaffuz qi linadi: 
kompyuter – kampyuter,
mobil – mabil, kino – kiy 
no
.
Bunday so‘zlardagi unli harflarni matnlarda yozilganidek talaffuz qilish оg‘ -
http://eduportal.uz


8
zaki nutq me’yorlaridan chetga chiqish sifatida baholanadi. Shuningdek, 
ba’zi unli tovushlar esa aytilganidek yozilmaydi: 
boho
(talaffuzda) – 
baho
(im-
loda), 
unuqqan
(talaffuzda) – 
uniqqan
(imloda), 
partret
(talaffuzda) – 
portret
(imloda). Ammo 
vahshiy

falokat

ravshan
so‘zlarini 
vоxshiy

polаkat

rovshan
deb talaffuz qilish yoki qanday aytilsa, shunday yoz ish to‘g‘ri emas.
Og‘zaki va yozma nutqdagi bunday muammolarga duch kelganda „O‘zbek 
tilining talaffuz lug‘ati“, „O‘zbek tilining imlo lug‘ati“ga asoslanish kerak.

Yüklə 2,34 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   84




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin