«Научный импульс» апреля, 02 1365 zamonaviy dars va unga qo‘yiladigan pedagogik, metodik talablar axmedova Maloxat Ergashevna



Yüklə 0,75 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə3/5
tarix28.09.2023
ölçüsü0,75 Mb.
#150371
1   2   3   4   5
Axmedova Mal oxat Ergashevna


часть
3
 
«
Научный импульс
»
апреля 
, 202

1367 
belgilaydi, deb hisoblaydilar. Insonning rivojlanishida o‘quv-biluv faoliyati muhim o‘rin 
tutadi. Talabalar bilish faoliyatining kengayishi, birinchi navbatda, ularning ilmiy hodisalar, 
fikrlar, g'oyalar, dalillar va xalqning ijtimoiy tajribasini o‘zlashtirishlari natijasida amalga 
oshadi. Pedagogika fanida rivojlanish va o‘qitishning o‘zaro aloqadorligi o‘ziga xos tarixiy 
taraqqiyot yo‘liga ega.
Dastlab, pedagoglar talabalarning rivojlanishi o‘z-o‘zidan amalga oshadi, degan fikrni 
ilgari surganlar. Ta'limning rivojlanish ta'sirini aniqlaganlaridan so‘ng, ular bu ta'sirning 
beixtiyor xarakterga ega ekanini ta’kidlaganlar. Shu bilan bir qatorda, talabalarni o‘qitish va 
aqliy rivojlantirish muammosi bo‘yicha shaxsiy nuqtai nazarlar vujudga keldi. Mazkur 
nuqtai nazarning asosiy mohiyati yaxshi tashkil etilgan o‘quv jarayoni talaba rivojlanishini 
jadallashtiradi. Ta'lim nafaqat yakunlangan turkumlarda quriladi.Ushbu yondashuv asosida 
pedagogika fanida ta'limda faoliyatli, individual, tabaqalashgan yondashuv nazariyasi 
vujudga keldi. 
Shaxsning rivojlanish jarayonida bir xillik mavjud emas. Talabalar uchun bu vaqt 
mustaghkam bilim olish, asosida intellektual rivojlanish davridir. Bu asosan o‘quv-biluv 
jarayonida amalga oshadi.
O‘quv-biluv jarayonida shaxsning boshqa jihatlari rivojlanmaydi. Biz talabalar uchun 
yetakchi bo‘lgan rivojlanish yo‘nalishini asoslashga harakat qilamiz. Intellektual 
rivojlanishda o‘z-o‘zini hurmat qilishning asosini talabalarning shaxsiy ijobiy tajribasi tashkil 
qiladi. Bu o‘quv-biluv jarayonida namoyon bo‘ladi. Kuzatishlar shuni ko‘rsatmoqdaki, 
aksariyat talabalarda bunday tajriba mavjud emas. O‘z faoliyati natijasidan qoniqmaslik 
talabalar o‘z-o‘zlarini hurmat qilishlarining asosini tashkil eta olmaydi. Bu yo‘nalishda 
muhim o‘rin egallaydigan qonuniyatlardan biri talabalarda muayyan o‘quv vaziyatlarida 
bilish faoliyatining kengayishi, shaxsiy tenglik hamda o‘z-o‘zlarini hurmat qilishdan iborat. 
Bu talabalar faoliyatlari orqali namoyon bo‘lib bilish jarayonida yo‘l qo‘yilgan xatolar 
talabaning kayfiyati va rivojlanishiga muayyan ta‘sir ko‘rsatadi. Talabalarning bilish 
faoliyatini tashkil etish jarayonida o‘qituvchi o‘z oldiga bu faoliyatni qanday kengaytirish 
kerak, degan savolni qo‘yishi lozim. Mavjud ilmiy manbalarning tahlili va amalga oshirilgan 
kuzatishlar natijasida talabalardagi bilish faoliyati quyidagi tarkibiy qismlardan iborat: 
- bilish qiziqishlari; 
- o‘quv maqsadlari; 
- hissiyotlar: shaxsiy bezovtalik va hissiy barqarorlik; 
- yutuqlarni qo‘lga kiritish va muloqot qilishga bo‘lgan ehtiyoj; 
- intellektual layoqatlilik va muloqotga kirishuvchanlik; 
- shaxsiy tajribalar hamda ko‘nikmalar. 
Rus fiziologiyasi va ilmiy psixologiyasining atoqli namoyondasi I.M. Sechenovning 
(1829—1905) «Bosh miya rsflekslari» degan mashxur asari 1863- yilda bosilib chiqdi. 
«Insondagi psixik va fiziologik jarayonlar—degan edi Sechenov—bu bir xil tartibdagi 
hodisalar, bir-biriga yaqin real dunyoga xos bo‘lgan hodisalardir».Sechenov psixik 


Международный
научный
журнал


(100), 
Yüklə 0,75 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin