Navoiy davlat konchilik instituti ashurova n. B. Atamuradov sh

Operatsion dastak 
- yalpi marjaning foydaga bo’lgan nisbati orqali ishlatilgan 
mablag’ni samarali ishlatilish darajasini anglatadi. 
Operatsion tizim 
- tovar ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatish faoliyatining to’liq 
tizimi. U 3 quyi tizimdan iborat: qayta ishlash; tahminlash; rejalashtirish va nazorat. 
Pareto-maqbullik
 
– 
o’rganilayotgan tizim elementlarining qabul qilingan mezonga 
ko’ra eng afzallik darajasi. 
“Pert” usuli 
– rejaga baho berish va qayta ko’rib chiqish usuli, unga ko’ra, 
operatsiyalar davomiyligida noaniqlikka yo’l qo’yadi, shu noaniqlikning ishlar 
davomiyligiga tahsiri tahlil qilinadi.
Raqobat 
– bozor mexanizmining korxona va firmalarning mahsulot va xizmatlarni 
sotish, sarmoyani foydaliroq joylashtirishda xo’jalik nisbatlarini raqiblik asosida 
shakllantirish bilan bog’liq elementi; ikki va undan ortiq tadbirkorlik sub’yektlari 
o’rtasidagi “kim o’zarlik” poygasi, kurashi.
 
Raqobatbardoshlik
– o’z faoliyatini bozor munosabatlari sharoitida amalga 
oshirish va bunda ishlab chiqarishni ilmiy-texnik jihatdan takomillashtirish, 
xodimlarni rag’batlantirish va mahsulot sifatining yuqori bo’lishini tahminlashga 
yetarli bo’lgan foyda olish imkoniyati.
 
Reklama 
– mahsulot (xizmat, ish)ni targ’ibot qilish. 
Reklamatsiya 
- xaridor tomonidan sotuvchiga shartnoma asosida yetkazib berilgan 
tovar sifati va miqdorining shartnomaga mos kelmasligi tufayli bildiruvchi dahvosi. 

---

305 
Rentabellik ostonasi 
– bu sotuvchini shunday daromadiki, bunda u na xarajat, va 
na foydaga ega bo’ladi. Bunda yalpi marja doimiy xarajatlarni qoplashga yetadi, 
xolos, hamda foyda nolga teng bo’ladi. 
Sertifikat 
- mashul idoralar tomonidan mahsulot (ish, xizmat)ni ekspertiza qilish 
asosida beriluvchi, ma’lum bir mahsulot, ish yoki xizmat sifatini belgilovchi hujjat.