Naxçivan döVLƏt universiteti 1967

 
İstifadəsi. Meyvələri yandırıcı dada malikdir və xardal əvəzi istifadə olunur. 
 
Sinapis L. - İstiot (Xardal). Birillik, tam və ya liraşəkilli yarpaqlı bitkilərdir. Ləçəkləri sarı, 
tərs yumurtavari və dirnaqciqlıdır. Buynuz uzun qılınc şəkilli buruncuqludur. Tay  şişkin, bərk, üş 
ədəd sərt damarlıdır. Cinsin Azərbaycanda 1 növü, Naxçıvan MR-də 1 növü yayılmışdır.    
 
Sinapis  arvensis  L.  -  Çöl  istiotu  (xardal).  Birillik,  sadə  tükcüklü,  gövdəsi  30-110  sm 
hündürlükdə,  aşağıdakı  yarpaqları  liraşəkilli,  lələkvari  bölümlü,  yuxarıdakılar    oturaq,  iri  dişcikli 
bitkdir. Ləçəkləri parlaq sarı, 10-13 mm uzunluğundadır. Çiçək ayaqcığı meyvə zamanı yoğunlaşır, 
3-5  mmuzunluqda  olub,  bucaq  altında  yuxarıya  doğru  istiqamətlənibdir.  Qını  silindrik  və  ya 
dördtilli,çılpaq, onun tayı bərk, kələkötür, üç damarlı, buruncuq dördtillidir və təktoxumludur. Ç.V-
VI, m.VI-VII(VIII). Orta qurşağa qədər qumlu sahələrdə rast gəlinir.  
 
 Kimyəvi  tərkibi.  Bitkinin  toxumlarında  β-amirin,  β-sitosterin,  3-O-D-qlikopiranozid  β-
sitosterin,  kampesterin,  brassikasterin,  xolesterin  kimi  maddələrlə  yanaşı  flavonoidlərdən  3-
qlikozido-7-ramnozid  kempferol,  3-qlikozido-7-ramnozid  kversetin,  brassidin,  yarpaqlarında 
qlikozinolatlardan sinalbin, çiçəklərində siringin, alifatik birləşmələr, yağ turşuları aşkar edilmişdir.