Naxçıvan: uydurmalar və tarixi həqiqətlər Tofiq Köçərli

Tofiq Köçərli                                    - 56 - 
 
Naxçıvan: uydurmalar və tarixi həqiqətlər 
 
Əks halda, «hamının hamı ilə müharibəsi» qaçılmazdır. 
Görünür,  belə  real  təhlükələri  nəzərə  alaraq  BMT-nin  Baş  Məclisi  Đkinci 
dünya  müharibəsinin  qurtarmasının  50  illiyinin  bayram  edilməsi  haqqında 
bəyannamədə bir daha elan etmişdi: «a) hər hansı bir dövlətin ərazi bütövlüyünə… 
qarşı  zor  işlətməkdən,  ya  zorla    hədələməkdən  çəkinmək  barədə  öhdəlik  təsdiq 
olunsun». 
BMT-nin 50 illiyi ilə əlaqədar bəyannamədə isə bir daha vurğulanmışdı: Biz 
«dövlətlərin  suveren  bərabərliyi  və  ərazi  bütövlüyü  prinsiplərinə  uyğun  olaraq 
bütün dövlətlər arasında ədalət qurmaq və himayə etmək» əzmindəyik. 
BMT  müstəqilik  hüququnu  müstəmləkə  xalqları  və  anneksiya  olunmuş 
ərazilər  üçün  elan  etmişdir!  Həmin    hüquq  müstəqilliyi,  suverenliyi  və  ərazi 
bütövlüyü BMT tərəfindən tanınmış dövlətlərin milli  azlıqlarına aid deyil. 
Artıq  bəzi  beynəlxalq  təşkilatlarda  millətin  öz  müqəddaratını  təyin    etməsi 
probleminə  yeni  baxış  formalaşmaqdadır.  Məsələn,  Avropa  Şurası  PA-da  D. 
Atkinson  birmənalı  demişdir  ki,  «millətin  öz  müqəddaratını  təyin  etməsi  prinsipi 
ilə dövlətlərin ərazi bütövlüyü prinsipinin ziddiyyəti var». 
Deyəsən ilk  dəfədir ki, AŞ PA məruzəçisi sessiyada prinsipial məsələyə belə 
obyektiv mövqe səsləndirir. 
Bi-Bi-Si-yə  müsahibəsində  Atkinson  öz  mövqeyini  aşağıdakı    şəkildə 
əsaslandırır:  «Avropa  Şurası  Azərbaycanı  öz  sıralarına  qəbul  edərkən  onun  ərazi 
bütövlüyünü  tanımışdır.  Əgər    tərəflər  mövcud  sərhədlərin  dəyişdirilməsi  barədə 
razılığa gəlsələr, Azərbaycan hökuməti Dağlıq Qarabağ əhalisinin ona müstəqillik 
verilməsi  barədə  tələbi  ilə  razılaşsa,  onda  bunu  biz  də  qəbul  edəcəyik.  Amma 
aydındır  ki,  Azərbaycan  hökuməti  bu  tələblə  heç  bir  zaman  razılaşmayacaqdır. 
Digər  beynəlxalq  təşkilatlar  kimi,  Avropa  Şurası  da  Dağlıq  Qarabağın 
müstəqilliyini tanıya bilməz. Ona görə də millətlərin öz müqəddaratını təyin etməsi 
prinsipi Dağlıq Qarabağ barəsində tətbiq oluna bilməz». 

---