Naxçıvan: uydurmalar və tarixi həqiqətlər Tofiq Köçərli

Naxçıvan: uydurmalar və tarixi həqiqətlər 
 
III
 
1993-1995-ci  illərdə  Ermənistan  Milli  Təhlükəsizlik  naziri  olmuş  David 
Şahnazaryanın  fikrincə,  «bugünkü  Ermənistanın  siyasəti  tarix  haqqında  romantik, 
mifoloji təsəvvürlərə əsaslanır… Hazırkı hakimiyyət erməni dövlətinin gələcəyini 
olmayan yerdə-tariximizdə axtarır». 
 Mifoloji  təsəvvürlərə  əsaslanan  siyasət  əfsanəvi  iddialar  icad  edir.  Onlardan 
ikisi belədir: 
1) «Naxçıvan-tarixi erməni torpaqlarının özəyidir» 
2) «Dağlıq Qarabağ və Naxçıvan bir neçə  minillik ərzində erməni dövlətinin 
ayrılmaz hissəsi olmuşdur». Bu, Ermənistan hökumətinin BMT-yə təqdim olunmuş 
rəsmi mövqeyidir.  
Dərhal  soruşmaq lazım gəlir: 
1.N.Adonsun  1910-cu    ildə  yazdığı  kimi,  əgər    e.ə.  VII  əsrdə  kimmerlərin 
basqını nəticəsində «öz hüdudlarından sıxışdırılmış friqiya erməniləri Fərat çayının 
keçərək  yerli  aramey  əhalisilə»  qarışmışdılarsa  və  «gəlmə  friqiyalaların  başlıca 
olaraq  aramey  mənşəli  aborigenlərlə  qovuşmasından  erməni  xalqının  özəyi» 
formalaşmışdısa,  «ermənilər  Qərbdə  kilikiyalılarla,  Şərqdə  matienlərlə  qonşu» 
34 
 
idilərsə və yaxud B.Đşxanyanın vurğuladığı kimi, «ermənilərin həqiqi vətəni Kiçik 
Asiya»dırsa,  «Qafqaz  ərazisinin  müxtəlif  hissələrinə  ermənilər  yalnız  son 
yüzilliklər ərzində səpələniblər»sə,
35 
 «Naxçıvan-tarixi erməni torpaqlarının özəyi»  
ola bilərmi? 
2. Erməni dövləti «bir neçə minillik ərzində» mövcud olubmu ki, Naxçıvan da 
bir neçə minillik ərzində erməni dövlətinin tərkibində olmuş olsun? 
Bir  deyil,  iki  deyil,  belə  və  bundan  da  gülünc  iddialar:  «Ordubadda    çoxlu 
ağcaqayın,  şərq  çinarı  olması  təsadüfi  deyil.  Məlumdur  ki,  ağcaqayın  erməni 
xalqının  sevimli  ağacıdır.  Büdpərəstlik  dövründə  ermənilər  bu  ağacı  müqəddəs 
sayaraq ona sitayiş etmişlər» (A.Ayvazyan). 
Belə «dəlil» əsasında Ordubadı əzəli erməni ərazisi sayanlara nə ad verəsən? 
Bir onu demək qalır ki, ey çoxlu ağcaqayını, xan çinarı olan xalqlar, agah və ayıq-

---