Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti fizika-matematika fakulteti mustaqil ish


Hosila tushunchasi. Funksiya hosilasining ta’rifi



Yüklə 0,59 Mb.
səhifə2/11
tarix05.10.2023
ölçüsü0,59 Mb.
#152500
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Matematikadan o’quv-uslubiy majmua

Hosila tushunchasi. Funksiya hosilasining ta’rifi
Aytaylik f(x) funksiya (a,b) intervalda aniqlangan bo‘lsin. Bu intervalga tegishli x0 nuqta olib, unga shunday x orttirma beraylikki, x0+x(a,b) bo‘lsin. Natijada f(x) funksiya ham x0 nuqtada y=f(x0+x)- f(x0) orttirmaga ega bo‘ladi.
Ta’rif. Agar x0 da nisbatning limiti mavjud va chekli bo‘lsa, bu limit f(x) funksiyaning x0 nuqtadagi hosilasi deyiladi va f’(x0), yoki y’(x0), yoki orqali, ba’zan esa yoki kabi belgilanadi.
Bu holda funksiya x0 nuqtada hosilaga ega deb ham aytiladi. Demak,
.
Bunda x0+x=x deb olaylik. U holda x=x-x0 va x0 bo‘lib, natijada
bo‘ladi. Demak, f(x) funksiyaning x0 nuqtadagi hosilasi xx0 da nisbatning limiti sifatida ham ta’riflanishi mumkin:
Yuqoridagi limit mavjud bo‘lgan har bir x0 ga aniq bitta son mos keladi, demak f’(x) - bu yangi funksiya bo‘lib, u yuqoridagi limit mavjud bo‘lgan barcha x nuqtalarda aniqlangan. Bu funksiya f(x) funksiyaning hosila funksiyasi, odatda, hosilasi deb yuritiladi.
Endi hosila ta’rifidan foydalanib, y=f(x) funksiya hosilasini topishning quyidagi algoritmini berish mumkin:
10. Argumentning tayinlangan x qiymatiga mos funksiyaning qiymati f(x) ni topish.
20. Argument x ga f(x) funksiyaning aniqlanish sohasidan chiqib ketmaydigan x orttirma berib f(x+x) ni topish.
30. Funksiyaning f(x)=f(x+x)-f(x) orttirmasini hisoblash.
40. nisbatni tuzish.
50. nisbatning x0 dagi limitini hisoblash.

Yüklə 0,59 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin