Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti pedagogika va psixologiya fakulteti

Bob bo’yicha xulosa
Maktabgacha yoshdagi bolalikning barcha bosqichlarida bolalarda fikrlashni rivojlantirish. Insonning aqliy rivojlanishining muhim tarkibiy qismi uning fikrlashidir, u nutq bilan chambarchas bog'liq. Fikrlashsiz insonni ijtimoiylashtirish mumkin emas.
Tafakkur inson faoliyatining eng yuqori shakllaridan biri bo'lib, nutq bilan uzviy bog'liq bo'lgan ijtimoiy jihatdan aniqlangan aqliy jarayondir. Har bir insonning aqliy faoliyati jarayonida muayyan texnikalar yoki operatsiyalar ishlab chiqiladi: tahlil, sintez, taqqoslash, umumlashtirish, konkretizatsiya.


XULOSA
Maktabgacha tarbiya yoshida ko‘rgazmali-harakatli tafakkurning rivojlanishi mavzusi bo’yicha yozgan kurs ishimizda mavzuni yetarli ochib berishga harakat qildik. Tafakkur bilish jarayonining eng yuksak shaklidir. U shaxsning obyektiv voqelikdagi narsa va hodisalarni, ularning muhim xususiyatlarini, bog‘lanish hamda munosabatlarini bevosita umumlashgan holda aks ettirishdan iborat bo‘lgan aqliy jarayonidir. Tafakkur amaliy faoliyat asosida hissiy bilishdan boshlanadi va hissiy bilish chegarasidan tashqariga chiqadi. Inson dunyoga kelar ekan, astasekinlik bilan butun olamni tanib, ilg‘ab boshlaydi.Uning tashqi ta‘sirlarga javob reaksiyasi ham tobora kuchayib boradi. Bu jarayonlarning barchasi birdaniga sodir bo‘lib qolmasdan, balki, turli xil omillar aralashuvi natijasida yuzaga keladi. Ya‘ni, insonning bilish jarayonlari, hissiy-irodaviy sohasi, tashqio‘zgarishlar jamlanib insonni olamga, olamni esa, insonga tanitib boshlaydi.
Tafakkur bolaning maktabgacha tarbiya yoshidagi davrida juda tez rivojlana boshlaydi. Buning sababi, birinchidan, bog‘cha yoshidagi bolalarda turmush tajribasining nisbatan ko‘payishi, ikkinchidan, bu davrda bolalar nutqining yaxshi o‘sgan bo‘lishi, uchinchidan esa, bog‘cha yoshidagi bolalarning juda ko‘p erkin mustaqil harakatlar qilish imkoniyatiga ega bo‘lishlaridir.
Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarda har sohaga doir savollarning tug‘ilishi ular tafakkurining faollashayotganligidan darak beradi.
Maktabgacha yoshdagi bolalikning barcha bosqichlarida bolalarda fikrlashni rivojlantirish. Insonning aqliy rivojlanishining muhim tarkibiy qismi uning fikrlashidir, u nutq bilan chambarchas bog'liq. Fikrlashsiz insonni ijtimoiylashtirish mumkin emas.
Tafakkur inson faoliyatining eng yuqori shakllaridan biri bo'lib, nutq bilan uzviy bog'liq bo'lgan ijtimoiy jihatdan aniqlangan aqliy jarayondir. Har bir insonning aqliy faoliyati jarayonida muayyan texnikalar yoki operatsiyalar ishlab chiqiladi: tahlil, sintez, taqqoslash, umumlashtirish, konkretizatsiya.
Ko‘rgazmali-harakatli tafakkur – mohiyati real jismlar bilan amalga oshiriladigan amaliy o‘zgartiruvchi faoliyatdan iborat bo‘lgan tafakkurning alohida turi. Tafakkurning bu turi biror-bir moddiy mahsulot ishlab chiqarish maqsadidagi mehnat bilan mashg‘ul bo‘lgan odamlarda kengroq ifodalanadi.
Kurs ishimizda maktabgacha yoshdagi bolalarda ko’rgazmali-harakatli tafakkurni rivojlantiruvchi o’yinlar haqida ma’lumot va o’yinlardan namunalar keltirdik.