Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika

Savol: O’nli kasrni natural songa bo’lish qanday bajariladi? 
Javob: O’nli kasrni natural songa bo’lish natural sonlarni bo’lish kabi bajariladi. 
O’nli kasrning butun qismini bo’lish tugagach, bo’linmaning butun qismidan keyin 
vergul qo’yiladi. Qoldiqlar o’ndan bir, yuzdan bir, … ulushlarda maydalanib, ularga 
berilgan o’nli kasrning o’ndan bir, yuzdan bir,.. ulushlari qo’shiladi va bo’lish jarayoni 
natural sonlarni bo’lish kabi davom ettiriladi. 
Savol: Bo’linmadam qachon 0 butun yoziladi? 
Javob: O’nli kasrning butun qismi bo’luvchidan kichik bo’lsa. 
Savol: Sonlarning o’rta arifmetik qiymati deb qanday songa aytiladi? 
Javob: Bir necha sonlar yig’indisini qo’shiluvchilar soniga bo’lish natijasi shu 
sonlarning o’rta arifmetik qiymati deyiladi. 
3. Yangi mavzu bayoni. 
Har qanday miqdorning yusdan bir qismi shu miqorning bir foizi deyiladi. Sonninr 
bir foizini toppish uchun uni 100 ga bolish kerak. 
“Prosent” lotincha so’z bo’liv “pro centum” degan so’zdan oligan bo’lib, “Yuzdan” 
degan ma’noni bildiradi. Foiz ta’rifini qisqacha quyidagicha yozish mumkin: 

---

25 
01
,
0
100
1
%
1


Masalan: 130 ning 1% i
3
,
1
100
130

ga teng. 
32sm ning 1% i
32
,
0
100
32

sm ga teng. 
Endi sonning 1% idan farqli boshqa foizlarni topishni o’rganamiz.
Berilgan sonning berilgan protsentini toppish uchun bu sonni 100 ga bo’lish, protsent 
soniga ko’paytirish kerak. a sonning p% i 
p
a
*
100
ga teng. 
Har bir guruhda 7ta o’quvchi bor. Har bir guruhni bir oila deb olamiz, 
1-guruh: Ahmedovlar oilasi 
2-guruh: Quranbayevlar oilasi 
3-guruh: Masharipovlar oilasi 
4-guruh: Salimovlar oilasi 
5-guruh: Kenjayevlar oilasi (Oila a’zolar kura tashlash y’oli bilan tanlan

adi. Xuddi shunday oila boshi ham)