Noorganik moddalar

M etanlashtirish bo ‘limiga
C 0
2
 
tozalangan
konvertirlangan gaz'
Potash
eritm asi
G azli kondensat
iv d
oziqlantiruvchi Km dem ' , ' \ .
SU V
6
CO
Kon vertirlangar
WZ
6 .4 -r a sm .
K onvertir langan gazn i uglerod dioksididan qaynoq po ta s h eritmasi
bilan tozalash te x n o l o g ik tas viri.
/ — absorber; 
2, 3 —
t o m c h i ajratgichlar; 
4, I I , / 2 —
havoli sovitgichlar;
5 — regenerator; 
6 —
gazli qaynatg ich; 7 — bug'li qaynatgich; 
8 —
suv isit-
gich; 
9, 14 —
nasoslar; 
10 —
filtr; 
13 —
gidravlik turbina; 
/ 5
— elektr hara-
katlantirgich; R,, R „ R,, — m iq d o r regulatorlari; R4, R 6, R
7
— past-b ala ndlik
darajasi regulatorlari; R
5
— tem peratu ra regulatori.
192

---

e r i t m a s i d a g i g a q a r a g a n d a t a x m i n a n 2 , 5 m a r t a p a s t d i r va u 
6, 04 • 102 k J / k g C O , ga teng.
6 . 4 - r a s m d a u n u m d o r l i g i k un ig a 1360 t a m m i a k ishlab c h i q a r a d i ­
g a n hozirgi z a m o n q u r i l m a l a r i d a i shlatilayotgan q a y n o q p o t a s h e r i t ­
masi b il an k o n v e r t i r l a n g a n gaz ni ug le r o d d i o k s i d i d a n t o za l a s h t e x ­
n o l o g i k tasviri keltirilgan.
A b s o r b e r l a r va r e g e n e r a t o r l a r t as hqi o ‘l c h a m l a r i h a d d a n t as hqar i 
k at t a boMganligi sababli a m a l i y o t d a u n u m d o r l i g i k i c h i kr o q (k u ni ga
680 t a m m i a k ishlab c hi qa r adi ga n) quri lmal arda gi t ozalash va r e g e n e ­
ra t si yal ash a gr e g a t l a r i d a n ikkitasi o ‘r na ti ladi . U g l e r o d d oi o ks idini
y u t u vc h i e r i t m a , a s o s a n , 25% kaliy k a r b o n a t i va 1,9% D E A d a n
i bor at b o ‘lib, u n g a a p p a r a t l a r k or r ozi yas ini k am ay t i ri s h u c h u n 0, 4% 
V , 0 5 h a m d a e r i t m a n i k o ‘pirib keti shiga qar shi m a ’l u m m i q d o r d a
m a x s us m o d d a h a m q o ‘shiladi.
2, 8 M P a b o s i m l i va 353 К t e m p e r a t u r a l i k o n v e r t i r l a n g a n ga z
s oa t iga 103 m i n g m 3 s a r f b il an a b s o r b e r ( / ) ni ng pastki seksiyasiga 
kiradi. A b s o r b e r ( / ) o ‘z i n i n g yu q or i s eksi yasi dan ke l ay o t g a n e r i t m a
va d a g ‘al r e g e n e r a t s i y a l a n g a n e r i t m a b i lan s u g ‘or i l ad i . A b s o r b e r ( / )
n in g past ki s ek s i ya s i da n keyin k o nv e r t i r l a n g a n g a z t ar ki bi dagi C O ,
m i q d o r i 1 , 7 — 2 % ni t a s h ki l e t a d i . S o ‘n g r a k o n v e r t i r l a n g a n ga z
a b s o r b e r ( / ) n i n g yuqorigi seksiyasiga yuboriladi va u 338 К — 403 К 
t e m p e r a t u r a d a g i c h u q u r r e g e n e r a t s iy a l a n g a n p o t a s h e r it ma s i b i lan 
s oa t iga 180 m 3 s ar fda s u g' or i l ad i . S h u n d a y qilib, t o z a l a n g a n k o n ­
ve r ti r l a n g a n g a z t ar ki bi dagi C O , ni absorbsi yasi e g a r s i m o n I n t al ok s 
tipidagi k e r a m i k j i n s y u za s id a a m a l g a o s ha di . K o n v e r t i r l a n g a n ga z
t o m c h i a j r a t g i c h
( 2)
d a n s o ' n g u g l e r o d m o n o o k s i d i va u g l e r o d
d i o k s i d i d a n c h u q u r t o z a l a s h g a er ishi sh u c h u n m e t a n l a s h t i r i s h r e ak- 
tor i ga ( r a s m d a k o ' r s a t i l m a g a n ) yubori ladi .
A b s o r b e r ( / ) d a n c h i q a y o t g a n , h a r bir m 3 t a r k i b d a g i 4 0 —42 m 3 
C 0 2 b o ' l g a n ishl atil gan p ot as h er itmasi o ' z b o si mini 0, 65 M P a g a c h a 
pasaytirili shi h is obi ga e ne r g i ya n i r e ku p er a ts i y a l a s h u c h u n gidravlik 
t u r b i n a
( 13)
g a yu bo ri l ad i . S o ' n g r a e r i t m a 375 К t e m p e r a t u r a d a
r e g e n e r a t o r ( 5 ) ni n g t e p a s i ga beriladi.
E r i t m a n i r egener at siyasi, y a ’ni e r i t m a d a n ugl erod di oksidini de -
sorbsiyasi e r i t m a b o s i mi ni n g pasayishi, r e g e n e r a t o r ( 5 ) ning q a yn a t -
gi ch id a e r i t m a n i n g qayna s hi va r e g e n e r a t o r ( 5 ) ni ng j insla ri da suv 
b u g ' i b il an u g l e r o d d i ok s id in i h a y d a s h n at i j a s i da a m a l g a osh ad i .
E r i t m a n i n g t a x m i n a n 80%, y a ’ni 6 5 0 —730 m 3/ s o a t qismi r e g e n e r a­
t o r ( 5 ) ni ng yu qo ri q i s m id a gi na re gener at siya l anadi . E r i t m a n i n g bu 
qismi havoli sovitgich