Noorganik moddalar

ME TA N L AS HT I RI S H JARAYONINI NAZORAT
Q I LI S H VA AVTOMATLAS HTI RI S H
M e t a n l a s h t i r i s h q ur i l m a s i t o ‘liq a v t o m a t l a s h t i r i l g a n b o ‘lib, b o s h -
qar ish ma r k a z i y pulti ( B M P ) d a n boshqar il adi . M e t a n a t o r g a ki rayot- 
g a n gaz t e m p e r a t u r a s i bir qism gazni issiqlik a l m a s ht i rg i ch ( 2 ) orqali 
o ‘t k a z m a y ( 6 . 8 -r a s m ga qa r an g) a v t o m a t i k t a r z d a boshqar il adi . T o z a ­
l anga n a z o t - v o d o r o d t e m p e r a t u r a s i havoli s ovi tgic h ( 6 ) ni ng vent i-
latori ishini b o s h q a r i s h y o ‘li b i lan bir m e ’y o r d a u sh l ab turiladi.
T o m c h i aj ra t g ic h ( 7 ) d a suyuql ik s at hi yuzasi a v t o m a t i k t a r z d a
ushl ab t ur i ladi . K a t a l i z a t o rn i o ‘t a qizishi h a m d a r e a k t o r ( J ) ni ng
k or pu s i g a shikast yetishini oldi ni olish u c h u n , r e a k t o r ( J ) ol diga
204

---

g a z y o ‘lini qi rqib t ashl agich o ‘rnatilgan b o ‘lib, m e t a n a t o r d a t e m p e r a -
t u r a m a k s i m a l r uxsa t e t i l ga n m i q d o r g a y e t g a n d a m e t a n l a s h t i r i s h g a
k e t a y o t g a n g a z n i n g o q i m i n i t o ‘x t at ib q o ‘yadi. M e t a n a t o r oldi dagi 
b o s i m ruxsa t etilgan m i q d o r d a n ortib ket sa, g a z a v t o m a t i k t ar z da
al angali q u r i l m a or qa li a t m o s f e r a havosi ga t a s h l a b y ubor i ladi .
N A Z O R A T S A V O L L A R I
1. Hozirgi vaqtda azot s a n o a t id a gazlarni uglerod d io k s id id a n toz a la sh n in g
qanday usu l lari qoM lanilm oqda?
2. U g le r o d d io k s id id a n gazlarni to zalash e ta n o l a m in l a r n in g qanday xossalari-
ga asosla ngan? U la r t o m o n i d a n uglerod d io k sid inin g absorbsiyasi va regcnc-