Avagadro qonuni. ( A.Avagadro 1811-yil )
Avagadro qonuni faqat gaz moddalar uchun qo’llaniladi.
Ta’rif:1xil sharoitda 1xil hajmda olingan turli gazlarning molekulalar soni o’zaro teng bo’ladi.
Avagadro qonunidan quyidagi xulosalar kelib chiqadi:
1)N.sh da har qanday gazning 1moli = 22.4l bo’ladi va bunga molyar hajm deb ataladi. 2)Nsh da t=00C=273.15K P=101.325kPa=1atm=760mm.simob.ust
3)Har qanday gazning n.sh da 22.4l hajmda 6.02*1023 ta molekula bor.
Ekvivalent qonuni. ( Vollaston 1814-yil ) Ekvivalent – teng qiymatli degani
Ta’rif: Moddalar ularning ekvivalentlariga mos ravishda birikadi. Ya’ni reaksiyaga kirishayotgan
moddalar massalari nisbati ularning ekvivalent og’irliklari nisbatiga teng bo’ladi. 𝒎𝟏 = 𝑬𝟏
𝒎𝟐 𝑬𝟐
Element ekvivalenti – 1 g H atomi bilan birikadigan yoki kimyoviy reaksiyalarda shuncha H atomi
o’rnini oladigan miqdoriga aytiladi.
Ekvivalent massa – elementning bir ekvivalent massasi. M: 1g – H 8g – O
Murakkab moddalarning ekvivalenti – 1 ekvivalent H bilan qoldiqsiz ta’sirlashadigan yoki boshqa har qanday moddaning bir ekvivalenti bilan ta’sirlashadigan miqdori.
Kimyoviy ekvivalent – E=A/V A-nisbiy atom massa, V-valentlik.
Ekvivalent hajm – moddani bir ekvivalenti egallagan hajmi bo’lib, faqat gazsimon holatlar uchun qo’llaniladi. M: 1ekv hajm H – 11,2l 8 ekv hajm O – 5,6l
Oksidlar, asoslar , kislotalar, va tuzlarning ekvivalenti quyidagi formulalar yordamida topiladi:
E = 𝑀(𝑜𝑘𝑠𝑖𝑑) ; E
= 𝑀(𝑘𝑖𝑠𝑙𝑜𝑡𝑎); E
= 𝑀𝑎𝑠𝑜𝑠; E
= 𝑀(𝑡𝑢𝑧)
(oksid)
𝑉(𝑢𝑚𝑢𝑚) 102
(kislota)
𝑛(𝐻)
98
(asos)
𝑛(𝑂𝐻) 78
(tuz)
𝑉(𝑢𝑚𝑢𝑚) 127
E(Al2O3)=
2∗3
= 17; E(H2SO4)=
2
= 49; E(Al(OH)3=
3
= 26; E(FeCl2)=
2
=63.6
Dostları ilə paylaş: |
