O. A. Shermatov b. Z. Nosirov d. T. Islamova m. Ya. Qobulova d. B. Axmadaliyeva r. D. Imomov



Yüklə 5,62 Mb.
səhifə58/244
tarix07.01.2024
ölçüsü5,62 Mb.
#207386
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   244
O. A. Shermatov b. Z. Nosirov d. T. Islamova m. Ya. Qobulova d.

4.Chorvachilikda naslchilik bilan bog‘liq ishlarni yaxshilash. Chorva mollarining nasli qancha yuqori bo‘lsa, undan olingan mahsulot miqdori ham shuncha bo‘ladi;
5.Mutaxassislarning malakasini oshirish, u mehnat unumdorligining o‘sishiga
ta’sir etadi.
Qishloq xo‘jalig iniintensiv rivojlantirish darajasini o‘zida aks ettiruvchi qiymat tko‘rsatkichisarflanganmehnatva mablag‘ evaziga qanchaso‘mlik qo‘shimcha mahsulot yetishtirilganligini ko‘rsatadi.
Qishloq xo‘jaligini intensivrivojlanish darajasini o‘zida aks ettiruvchi qiymat ko‘rsatkichlari quydagilardan iborat:
1.Bir gektar yer maydoniga to‘gri kelganasosiy ishlab chiqarish xarajatlari va joriy ishlab chiqarishxarajatlari (amortizaqiyadan tashqari). Bu ko‘rsatkich quyidagi ifoda yordamida aniqlanadi.
If+Is
ID = --------------
ye
bunda: Id- intensivlikdarajasi,
If- asosiy ishlab chiqarishvositalariqiymati,
Is- joriy ishlab chiqarishsarfi,
E- yermaydoni
2.Bir gektar yer hisobigato‘g‘rikelganasosiy ishlab chiqarishvositalariqiymati. Bu ko‘rsatkich har gektar yer maydoni hisobiga qancha ishlab chiqarish vositalari to‘g‘ri kelishinio‘zidaaksettiradi;
3.Bir gektar yerhisobigato‘g‘rikelganjoriy ishlab chiqarishxarajatlari. Bu ko‘rsatkich har gektar yer va har bir qishloq xo‘jalik hayvonlaridan olingan mahsulot uchun bevosita sarflangan xarajatlarmiqdorinio‘zidaifodaetadi;
4.Bir gektar yer hisobiga to‘g‘ri kelgan jonli mehnat sarfi. Bu ko‘rsatkichmahsulot yetishtirishdasarflanaѐtganjonlimehnathissasiniko‘rsatadi.
Shunday qilib, intensivlashtirishning naturalvaqiymat ko‘rsatkichlar iѐrdamidaintensivlashning iqtisodiy samaradorlik darajasini aniqlash mumkin.
Qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishi samaradorligini oshirishning hal qiluvchi shartihar birgektar yerdanvaharbirboshmoldanolinadiganmahsulotniko‘paytirishhisoblanadi. Intensivlashtirish jaraѐni nafaqatbirgektar yergaѐkibirboshmolga qo‘shimchamablag‘ning o‘sishinibildiribqolmasdan, balkiulardansamaralifoydalanishnihambildiradi. Qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishiniintensivlashtirishningiqtisodiysamaradorligisarflanganxarajatlarhajmigataqqoslagandaharbirgektar yerdanarzonvayuqorisifatlimahsulotniyuqorisur’atdaolishdaifodalanadi.
Qishloq xo‘jaligini intensivlashtirishning iqtisodiy samaradorliginioshirish, yer, moddiy texnika va mehnatresurslaridanfaolfoydalanish, tabiiyvaiqtisodiysharoitlarnihartomonlamahisobgaolishnitalabqiladi.
Qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishini intensivlashtirishning iqtisodiy samaradorligi ko‘rsatkichlartizimiorqalianiqlanadi. Ularorasidabirinchidarajaliahamiyatgaegabo‘lganlariquyidagilar:
- birgektar yermaydongato‘g‘rikelganyalpimahsulot

Yüklə 5,62 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   244




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin