Labiüikning shu tariqa ortishiga yoki A. A. Uxtomskiy ta ’biri bilan aytganda,
ritm ning o ‘zlasht¡rilishiga, baqaning yakkalangan nerv tolasida G. Meves qilgan
tajribani misol qilib keltiraylik. Baqaning yakka nerv tolasi sekundiga 460 chastotali
ritm ik stimullar bilan ta’sirlanadi. H ar bir stimulga javoban, harakat potensiali
v u ju d g a keldi. S o‘ngra stim ulyatsiya chastotasi oshirilib, sekundiga 740 ga
yetkazildi. Dastlab tola faqat har b ir ikkinchi stimulga javob qaytardi, ya’ni ta’sirlar
ritm ining transformatsiyasi ro ‘y berdi. Lekin shunday ta’sir bir necha sekund davom
ettirilgach, tola o ‘ziga berilgan ritmni o ‘zlashtira boshladi va javob berish chastotasi
oshib, sekundiga 740 impulsga yetdi.
M odda almashinuvidagi qaysi jarayonlarqo‘zg‘alishi vaqtida membrana orqali
o ‘tgan N a‘ ionlarining protoplazm adan tashqi eritmaga faol ravishda chiqarilishini
ta ’minlasa, ritmning o ‘zlashtirilishi o ‘sha jarayonlaming tezlashuviga bog‘liq.
N e y ro n lar fiziologiyasi.
Dostları ilə paylaş: