bu y e rd a W -tananing kg lardagi m assasi, H-bo‘y uzunl¡g¡(sm larda).
Y uza qoidasi ham nisbiy to‘g ‘ri hisoblanadi, chunki tana yuzasi b ir xil b o ‘lsa
ikki kishida m etabolizm jadalligi har xil boMishi mumkin. Bunday boMishiga nerv,
endokrin va boshqa tizimlaming holati sabab boMishi mumkin.
E n e rg iy a n in g k u n lik sarfl. SogMom odam organizmidagi kunlik energetik sarf
asosiy alm ashinuvdan farqlanadi va u quyidagi qismlardan tarkib topgan: asosiy
alm ashinuv; ishchi qo‘shimcha, y a’ni m a ’lum bir ishni bajarish uchun sarflangan
energiya; ovqatli moddalaming spetsifik dinamik ta’siri. Bir sutkada ajralib chiqqan
energiyalam ing yigMndisi ishchi alm ashinuvni tashkil qiladi. Har xil jism oniy
h ara k atlard a a jralib chiqadigan
energiya-jismoniy faoiiik
koeffitsienti bilan
aniqlanadi, u umumiy energetik sarfning asosiy almashinuv kattalígiga boMgan
nisbat b ilan aniqlanadi.
K unlik energetik sarflaríga ko‘ra barcha odam lar5 guruhga boMinadi.
Guruh
hosiigi
Kasbining
0
‘ziga
koeffitsienti
Jism oniy faollik
sarfl kDj (kkal)
Sutkalik energiya
Birinchi
Aqliy mehnat
(2100-2450)
1,4
9799-10265
Ikkinchi
Yengil jismoniy
mehnat
1,6
(2500-2800)
10475-11732
Uchinchi
0 ‘rtacha og‘ irlikdagi
jismoniy mehnat
1,9
(2950-3300)
12360-13827
To'rtinchi
Og‘ir jismoniy
mehnat
2,2
(3400-3850)
14246-16131
Beshinchí
0 ‘ta ogMr jismoniy
mehnat
2,5
(3850-4200)
16131-17598
0 ‘tirgan holdayengil ish bajarish uchun b ir sutkada 2400-2600 kkal jism oniy
zo‘riqish b ilan bajarilayotganda 3400-3600kkal, o ‘ta ogMr jism oniy mehnat bilan
sh u g 'u llan g an d a 4 0 0 0 -5 0 0 0 kkal va undan ortiq energiya zarur. Chiniqqan
sportchilarda qisqa vaqt ichida jadal m ashq bajargan paytlarida ishchi energetik
sarf asosiy almashinuvga nisbatan 20 m artagacha ortishi mumkin. Jismoniy zo‘riqish
paytda umumiy energetik sarfhi sarf bo‘ layotgan 0 2 miqdorí bilan aniqlab boMmaydi,
chunki energiyaning bir qismi glikoliz (anaerob) natijasida hosil boMadi. Kislorodga
boMgan ehtiyoj va iste’mol qilinayotgan 0 2 o ‘rtas¡dagi farq anaerob jarayon hisobiga
hosil boMayotgan energiyaga to‘g‘ri keladi va
Dostları ilə paylaş: