O. T. Husanov konstitutsiyaviy

1 Karimov I.A. 0 ‘zbekistonning siyosiy-ijtimoiy va iqtisodiy istiqbolining asosiy tamoyillari. - Т.:
« 0 ‘zbekiston*, 1995. 13-bet.
82

---

VI bob. KONSTITUTSIYA VA QONUNNING USTUNLIGI
l-§. K onstitutsiya va qonunning ustunligi hamda ularning tan
olinishi va bajarilishi shartligi
Konstitutsiya va qonunning ustunligi deganda, nimaga nisbatan ustunlik va 
nima uchun ustunlik bo‘lishini aniqlash lozim.
Konstitutsiya va qonunning ustunligi boshqa qabul qilinadigan barcha 
hujjatlarga nisbatan (qonunosti hujjatlariga) qaratiladi. Bundan tashqari, 
Konstitutsiyaning qonunga nisbatan ham ustunligi mavjud.
Konstitutsiyaning qonunga nisbatan ustunligi deganda, boshqa birorta 
qonun, ularning normalari Konstitutsiyaga zid bo‘lmasligi, qonunning ustunligi 
deganda esa, boshqa birorta qonunosti hujjatlarning qonunga zid kelmasligi 
tushuniladi. Qabul qilinadigan har qanday boshqa hujjat Konstitutsiya, qonun 
normalarini o‘zgartirishni emas, ularning amal qilishini ta’minlashi zarur. 
Konstitutsiya va qonunning ustunligi ularning huquqiy tabiatidan kelib chiqadi.
Konstitutsiya oliy yuridik kuchga ega alohida tartibda qabul qilinadigan 
davlatning asosiy qonunidir. U xalq tomonidan (referendum orqali) yoki oliy 
vakillik organi - Oliy Majlis (parlament) tomonidan qabul qilinadi. Konstitutsiya 
0 ‘zbekiston hududida birdek kuchga ega. 0 ‘zbekistonda qabul qilingan qonunlar 
va boshqa normativ-huquqiy hujjatlar Konstitutsiya asosida va uni ijro qilish 
uchun qabul qilinadi.
0 ‘zbekiston qonunlari eng muhim va barqaror ijtimoiy munosabatlarni 
tartibga solish uchun qabul qilinadi.
Bu boradagi munosabatlar 0 ‘zbekiston Respublikasining «Normativ-huquqiy 
hujjatlar to‘g ‘risida»gi Qonuni asosida tartibga solingan bo‘lib, «Mamlakatimizda 
demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish 
konsepsiyasi»da belgilangan ustuvor vazifalarning ijrosi sifatida 2012-yil
24-dekabrda ushbu qonunning yangi tahriri qabul qilindi. Qonunda normativ- 
huquqiy hujjatlarning turlari, ularning kim tomonidan qabul qilinishi, bir-biri 
bilan munosabatlari, huquqiy ekspertizadan o‘tkazish tartibi belgilab q o ^ ilg a n 1.
Konstitutsiya va qonunning ustunligi yana bu masala Konstitutsiyada maxsus 
belgilanganligida ham ko‘rinadi. Konstitutsiyaning III bobi «Konstitutsiya va 
qonunning ustunligi» deb nomlanib, bu konstitutsiyaviy tuzum ning asoslari, 
asosiy prinsipi sifatida belgilanganligini ko‘rsatadi.
Konstitutsiyaning ustunligi - bu Konstitutsiyaning prinsiplaridan biridir.