C ho‘zilish uchun
Siqilish uchun
Quyma kulrang cho'yan
St2 markali po'lat
St3 markali p o ia t
Ko'priklar uchun St3 markali po'lat
Uglerodli konstruksion
mashinasozlik po‘lati
Legirlangan konstruksion
mashinasozlik poMati
Mis
2 8 -8 0
120-150
140
160
140
6 0 -2 5 0
1 00-400 va yuqori
3 0 -1 2 0
Lotun
7 0 -1 4 0
Bronza
60 -1 2 0
Alumin
3 0 -8 0
Aluminli bronza
80 -1 2 0
Duralumin
80 -1 5 0
Tekstolit
3 0 -4 0
Getinaks
5 0 -7 0
Fanera
4 0 -5 0
Sosna tolalar bo‘ylab
7 -1 0
10-12
Sosna tolalarga ko'ndalang
1,5-2
Dub tolalar bo‘ylab
13-15
Dub tolalarga k o ‘ndalang
2 -3 ,5
Toshdevor
0,3gacha
0 ,4 -4
G'isht devor
0,2gacha
0,6 -2 ,5
Beton
0 ,1 -0 ,7
1,0-9
Demak ruxsat etilgan kuchlanish [c r ] ma’lum bo‘lsa, konstruksiya ele-
mentlarining mustahkamligi ta’minlangan bo‘lishi uchun, ulardagi eng kat
ta kuchlanish crmax m e’yoriy kuchlanishdan ortib ketmasligi kerak ekan:
(2-17)
Bu tengsizlik umumiy holda
mustahkamlik sharti
deb ataladi. Cho‘zilish
va siqilish uchun mustahkamlik sharti quyidagicha ifodalanadi:
^ т а х ^ ф ]
(2.18)
bu yerda F - c h o ‘zuvchi yoki siquvchi tashqi kuch;
A - konstruksiya elementining ko‘ndalang kesim yuzasi.
Agar tashqi kuch F hamda m aterialning ruxsat etilgan kuchlanishi
m a’lum boMsa elementning lozim boMgan ko‘ndalang kesimi (2.18) for
muladan osohgina topiladi:
А - щ -
<2 I 9 >
Shuningdek, k o ‘ndalang kesim yuzasi va ruxsat etilgan kuchlanish
m a’lum b o ‘Isa, elementga qo‘yilishi mumkin bo‘lgan tashqi kuchning miq-
dorini aniqlasa b o ‘ladi:
F<[
(
2
.
20
)
2.5-MisoL Uzunligi ( = 0,6m bo'lgan sterjenning o'zgarmas kesim yu
zasi diametri aniqlansin (2.12-rasm). Sterjenning materiali St.3 markali
po'lat, elastiklik moduli E=2-103 MPa. Sterjenning ko'chishlari epyurasi
qurilib, uning umumiy uzunligining о 'zgarishi aniqlansin.
F = 1 2 k H
F = 1 2 k H
I = 6 0 s m
1 /3
1/3
В
3 F
1/3
3 F
с
©
2 F = 2 4 k H
—r-rrrTlTlTl^lTfv^
FI
З Е Л
0,0078 sm
D
®
Fl
0.0078 sm
3 E A
F = I 2 k H
—►
F = 1 2 k H
2 .12-rasm.
Y echish. Eng avval sterjenning uchala uchastkasi uchun bo'ylama kuch
lar epyurasini chizib olam iz. Chetki uchastkalardagi c h o ‘zuvchi kuchlar
Қ = Қ „= Ғ = 12К Н , o ‘rta uchastkadagi siquvchi kuch N n=2F=24KH ni tashkil
etadi.
St.3 markali p o ‘lat uchun ruxsat etilgan kuchlanish [cr] = 160MPa
(3-jadvalga qar.). P o‘lat siqilish va cho‘zilishga birday ishlaganligi uchun
2>
Yüklə Dostları ilə paylaş: |