Oiental universiteti Pedagogika fakulteti Boshlangʻich taʻlim yoʻnalish bt-1guruh talabasi Toshtemirova Nozimaning Boshlang`ich va uzluksiz ta`lim pedagogikasi fanidan yozgan mustaqil ta'lim ishi

Induksiya metodi – bilishning shunday yo`liki, bunda o`quvchining fikri birlikdan umumiylikka, xususiy xulosalardan umumiy xulosalarga olib boradi. Induktiv xulosa-xususiydan umumiyga qarab boradigan xulosadir. Bu metoddan foydalanib biror qonuniyatni ochish yoki qoidani chiqarish uchun o`qituvchi misollar, masalalar, ko`rsatmali materiallarni puxtalik bilan tanlaydi.

• Induksiya metodi – bilishning shunday yo`liki, bunda o`quvchining fikri birlikdan umumiylikka, xususiy xulosalardan umumiy xulosalarga olib boradi. Induktiv xulosa-xususiydan umumiyga qarab boradigan xulosadir. Bu metoddan foydalanib biror qonuniyatni ochish yoki qoidani chiqarish uchun o`qituvchi misollar, masalalar, ko`rsatmali materiallarni puxtalik bilan tanlaydi.
• Boshlang`ich sinflarda induksiya metodi bilan uzviy bog`liq holda deduksiya metodidan ham keng foydalaniladi. Boshlang`ich sinflarning yangi o`qitish dasturi talablariga o`tishi munosabati bilan deduksiya metodidan foydalanish chegaralari ancha kengaydi.

Deduksiya metodi – bilishning shunday yo`liki, bu yo`l umumiyroq bilimlar asosida yangi xususiy bilimlarni olishdan iboratdir.

• Deduksiya metodi – bilishning shunday yo`liki, bu yo`l umumiyroq bilimlar asosida yangi xususiy bilimlarni olishdan iboratdir.
• 1+2=3 3-2=1 3-1=2
• Deduksiya bu, umumiy qoidalardan xususiy misollarga va konkret qoidalarga o`tishdir.
• Induktiv va deduktiv xulosalarga misol keltiramiz. Birinchi sinf o`quvchilariga yig`indi bilan qo`shiluvchi orasidagi bog`lanishni tushuntirish uchun bolalarni xulosaga induktiv yo`l bilan olib kelamiz. Ko`rsatmalilikdan foydalanib, oldin hamma doirachalar qanchaligi topiladi (1+2=3).
• Shundan keyin 1ta qizil doiracha surib qo`yiladi, bunda bolalar 2ta ko`k doiracha ya’ni ikkinchi qo`shiluvchi qolishiga ishonch hosil qilishadi (3-1=2). Shundan keyin 3ta doirachadan 2ta ko`k doiracha ayirilsa 1ta qizil doiracha, ya’ni birinchi qo`shiluvchi qolishiga ishonch hosil qiladilar (3-2=1). Shundan keyin boshqa sonlar hamda boshqa ko`rsatmali materiallar bilan bir qatorda shunday mashqlar bajariladi va bolalarning o`zlari ushbu umumiy xulosani ifodalashadi; agar yig`indidan birinchi qo`shiluvchi ayirilsa, ikkinchi qo`shiluvchi qoladi, agar yig`indidan ikkinchi qo`shiluvchi ayirilsa, birinchi qo`shiluvchi qoladi.