Markaziy tendensiya ko'rsatkichlari Analitik o'rtachalar
Arifmetik
o'rtacha miqdor
Garmonik
o'rtacha miqdor
Geometrik
o'rtacha
miqdor
Kvadratik
o'rtacha
miqdor
Kubik o'rtacha
miqdor
Tuzilmaviy o'rtachalar
Moda
Mediana
Kvartili
2-MAVZU TASVIRIY STATISTIKA KO’RSATKICHLARI REJA: 1 Markaziy tendentsiya ko’rsatkichlari va tasnifi 2 Analitik o’rtachalarning turlari va hisoblanish usullari 3 O’rtacha arifmetik miqdorning matematik hossalari va undan statistikada foydalanish 4 Tuzilmaviy o’rtachalar turlari va ulardan statistik tadqiqotlarda foydalanish 5 Nisbiy joylashuvning miqdoriy o’lchovlari 6 Chetki hadlarni aniqlash metodlari: quti shaklidagi diagrammalar va z-darajalar
12
5, va 4 bo’lsa, u holda x 1 =5, x 2 =3, x 3 =8, x 4 =5, va x 5 =4 ga ega bo’lamiz. Biz foydalanadan formulalarning ko’pchiligi sonlarning yig’indisini talab qiladi. Masalan, biz aniqlamoqchi bo’lgan yig’indi bu ma’lumotlar qatoridagi barcha ko’rsatkichlarning yig’indisidir yoki x1 + x2 + x3+ ...+ xn. Ushbu ifodani qisqartirish uchun yig’indi uchun quiydagi belgidan foydalanamiz. Ya’ni, x1 + x2 + x3 + ... + xn=Σxi. uning boshqacha tarifi quyidagicha bo’ladi: “Tipik elementi xi bo’lgan, x1 dan boshlanuvchi va xnbilan tugovchi ko’rsatkichlarning yig’indisi”. Oldinroq ko’rgan misolimizni faraz qilaylik, , x1 = 5, x2 = 3, x3 = 8, x4 = 5, va x5 = 4. U holda deb belgilangan 5 ta ko’rsatkichning yig’indisi quyidagicha bo’ladi: Yana bir muhim hisob-kitob shuki, ya’ni biz har bir ko’rsatkichni kvadratga oshiramiz va keyin ularning yig’indisini topamiz. Ushbu yig’indisning ifodasi bizda mavjud 5 ta ko’rsatkich uchun esa: Umuman olganda, yig’indi belgisini ko’rsatuvchi ifoda yig’indisi topilishi lozim bo’lgan o’zgaruvchilar (yoki o’zgaruvchi funktsiyasi)ni aks ettiradi.