Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi namangan muhandislik-qurilishi instituti iqtisodiyot va boshqaruv fakulteti shaxarsozlik va kommunal infratzulmani boshqarish kafedrasi

Binoning y e r ustki qismini barpo etish uchun IBLning tarkibi 
Ishlarni bajarish loyihasini variantlash asosida ishlab chiqish kerak, yahni asosiy
qarorlarning variantlarini samaradorligini solishtirgan holda. Qurilish texnologiyalarini
loyihalaganda yechiladigan masalalar:
•
ilg’or qurilish konstruktsiyalarini qo’llash;
•
jihozlar va ishchilarni bir maromda yuklagan holda ishni oqim usulida tashkil
etish;
•
qurilishni tashkil etishning ilg’or usullarini ishlab chiqish;
•
qurilish ishlarini bajarganda ilg’or texnologiya va usullarni qo’llash, bino
karkasini barpo etishdagi ishlarni umumqurilish ishlari bilan bilan birgalikda qo’shib
olib borish;
•
ishlarni bajarishning samarali mexanizatsiya vositalari va qo’l mehnatini
qisqartirish uchun majmuali mexanizatsiyalash;
•
obhektlarni konstruktsiyalar bilan komplektlashning samarali sxemalari;
•
konstruktsiyalarni keltirish va joylashtirishning oqilona yechimlari;
•
konstruktsiyalarni yiriklashtirib yig’ish maydonchasini jihozlash;
•
ishlarni bajarishda uzluksizlikni tahminlash va behuda texnologik tanaffuslarga

---

---

8
yo’l qo’ymaslik;

•
ishlarni bajarishning barcha bosqichlarida inshootning mustahkamligi va
turg’unligini tahminlash;
•
mashina va mexanizmlarni energoresurs va suv bilan tahminlash;
•
ratsional va universal montaj uskunalarini qo’llash;
•
kichik mexanizatsiya vositalarini keng qo’llash;
•
zamonaviy ko’chma, konteynerli va yig’ma turdagi xizmat xonalari kabi
vaqtinchalik inshootlarini qo’llash;
•
obhekt qoshidagi omborlar soni va yuzasini qisqartirish;
•
transport vositalaridan montaj qilish;
•
karkasni barpo etish va bir vaqtda bajariladigan ishlarni 2...3 smenada tashkil
etish;
•
ishchilarni xavfsiz mehnati va dam olish normal sharoitini tahminlash;
Bino va inshootlarni yer ustki (er osti, alohida sektsiya va b.) qismini barpo etish
texnologiyasini loyihalash qo’yidagi printsiplarga asoslanishi kerak:
•
binolarni hajmiy-rejaviy va konstruktiv yechimlarini o’rganish;
•
asosiy montaj mexanizmlarini qo’llash mumkin bo’lgan ishlarning bajarish
usullarini oldindan tahlil qilish;
•
yig’ma temirbeton konstruktsiyalar ro’yxatini tuzish, nomenklaturasi va
materiallarning maksimal massasini aniqlash;
•
material va yarimfabrikatlarga bo’lgan talabni aniqlash (umumiy soni va aniq
muddatda ayrim materiallarni yetkazish zaruriyati);
•
ishlarni vaqt sarfi va taxminiy mashina vaqti sarfini hisoblash;
•
bino karkasini barpo etishni mumkin bo’lgan muddatlarini aniqlash;
•
yuqorida keltirilgan materiallarni birinchi bor tahlili va baholanishi.
Ma’qul
texnologik
xulosada,
xususan ishlarni bajarish no’qtai nazaridan qo’yidagi
printsipial tomonlar aks ettirilishi kerak:
•
kerakli montaj kranlari soni va sutkadagi ish smenalari soni;
•
etarli texnik parametrlar asosida montaj mexanizmlarini va ularning eng
arzonini iqtisodiy solishtirishga ko’ra tanlash;
•
zamonaviy, ishonchli va universal industrial mexanizatsiya vositalarini , takelaj
moslamalarini tanlash.
Binolarni barpo etish texnologiyasini loyihalash ishlari birinchi qabul qilingan
qarorlarga asoslangan yakunlovchi bosqichidir.
Asosiy umumlashtiruvchi hujjat − ishlarni bajarish kalendarg’ grafigi(plani). U
montaj va birgalikda bajariladigan ishlar hajmi, ularning mehnat sarfi va qabul qilingan
ish usullari asosida tuzilib qo’yidagilarni o’rnatadi:
•
alohida ishlarning bajarilish ketma-ketligi, uzaro bog’liqligi va bajarilish
muddati;
•
qo’llaniladigan montaj kranlari soni va ulardan foydalanish muddatlari;
•
bino karkasini barpo etish davrida ishchi kadrlarga bo’lgan umumiy talab
va xususan mutaxassislik bo’yicha;
•
sutkada qabul qilingan ishchi smenalar soni va u yki bu smenalarda
bajariladigan ishlar nomenklaturasi;
•
bino karkasini barpo etish umumiy davomiyligi, kunlarda;
•
ishchilar kompleks brigadasining va maxsus zvenolarning tarkibi.

---

---

9