olympiad.uzedu.uz Telegram ( https://t.me/olimpdep ) Olimpiada topshiriqlari (II tuman bosqichi) Biologiya 10-sinf 20.10.2023 11:00-12:30 10. Shamolda, iflos qo‘l, kir sochiq yoki boshqa sabablar tufayli ko‘zga mikroblar tushib qolganida
yallig‘lanish - ……… ni paydo bo‘ladi.
A) daltonizm
B) gemofiliya
C) konyunktivit
D) shapko‘rlik
2-qism: Har bir topshiriq 1,5 balldan baholanadi 11. Faqat gidrofil moddalar berilgan qatorni aniqlang.
A) osh tuzi, trioza, geparin
B) dezoksiriboza, maltoza, lizin
C) eritroza, geksoza, selluloza
D) riboniklein kislota, fruktoza, glitseraldegid
12. Elementlar va ularning vazifalari to‘g‘ri berilgan javobni aniqlang.
1) Zn; 2) N; 3) K
a) RNK-polimeraza tarkibiga kiradi; b) hujayra membranalari orqali moddalar o‘tkazilishini ta’minaydi;
c) yurak ishining me’yorda o‘tishini ta’minlaydi; d) xlorofill molekulasi tarkibiga kiradi; e) jinsiy gormonlar
faolligini oshiradi
A) 1-a; 2-d; 3-c
B) 1-d; 2-a; 3-b
C) 1-e; 2-a; 3-c
D) 1-c; 2-d; 3-e
13. Xo‘rozning spermatozoid hujayrasida n=39 bo‘lsa, shu turga mansub tovuqning epidermis hujayasidagi
xromosomalar holatini aniqlang.
A) 39 juft autosoma va jinsiy X yoki Y xromosoma
B) 76 ta autosoma va jinsiy XY xromosoma
C) 78 ta autosoma va faqat jinsiy X xromosoma
D) 39 juft autosoma va jinsiy XX xromosoma
14. Chuchuk suv gidrasining jinssiz (a) va jinsiy (b) ko‘payish ketma-ketligi to‘g‘ri berilgan javobni aniqlang.
1) zigota; 2) kurtaklarning paydo bo‘lishi; 3) bo‘rtmachalarning paydo bo‘lishi; 4) ona organizmidan
ajralishi; 5) jinsiy hujayralarning yetilishi; 6) paypaslagichlar, og‘iz teshigi paydo bo‘lishi; 7) yosh gidra;
8) urug‘lanishning sodir bo‘lishi.
A) a - 2, 4, 1, 7; b - 3, 5, 7, 6
B) a - 3, 4, 6, 7; b - 2, 8, 5, 1
C) a - 2, 6, 7; b - 3, 5, 8, 1
D) a - 2, 4, 6, 7; b - 3, 7, 8
15. Nuqtalar o‘rniga mos javobni tanlang. No‘xat o‘simligi poyasining uzun va kalta formalarini ifoda etuvchi
genlar... .
A) birikkan genlar deyiladi
B) komplementar ta’sir ko‘rsatadi
C) meyozda har xil hujayralarga o‘tadi
D) noallel genlar deyiladi
16. Odamda murtak varaqasining ektodermasidan rivojlanuvchi tuzilmalarni aniqlang.
1) uzunchoq miya; 2) ichak epiteliysi; 3) terining epidermis qavati; 4) o‘mrov osti muskuli; 5) kolbasimon va
tayoqchasimon retseptorlar; 6) o‘pka arteriyasi; 7) o‘ng va chap o‘pka; 8) jabra.
A) 1, 3
B) 2, 4
C) 6, 7
D) 5, 8
17. Gulkosachabarglari qo‘shilmagan (a) va qo‘shilgan (b) o‘simliklarni aniqlang.
A) a - karam, rediska; b - qovun, kanop
B) a - oshqovoq, karam; b - bodring, olga sorbariyasi
C) a - isirg‘ao‘t, jag‘-jag‘; b - shaftoli, itqovun
D) a - tarvuz, tobulg‘i; b - oloy xiyoli, olcha
18. Lizosomaga xos bo‘lmagan xususiyatlarni aniqlang.
1) yirik ovalsimon yassi tanachadan iborat; 2) uncha katta bo‘lmagan ovalsimon tanachadan iborat;
3) diametri 0,4 nm; 4) diametri 0,4 mkm; 5) ichki qismida fermentlar bo‘ladi; 6) ichki qismi va membranasida
fermentlar bo‘ladi; 7) fermentlari oqsil, yog‘larni parchalaydi; 8) fermentlari nuklein kislota va yog‘larni
parchalaydi; 9) Golji majmuasidan va endoplazmatik to‘rdan hosil bo‘ladi; 10) to‘g‘ridan-to‘g‘ri
endoplazmatik to‘rdan hosil bo‘ladi; 11) to‘g‘ridan-to‘g‘ri yadrochadan hosil bo‘ladi
A) 1, 3, 6, 11
B) 2, 3, 6, 7, 9, 10
C) 1, 4, 6, 8, 11 D) 2, 4, 5, 7, 8, 9, 10
19. To‘g‘ri fikrni aniqlang.