Ishlab chiqarish funksiyasining ikki xususiy holi. Ishlab chiqarish jarayonida bir omil bilan ikkinchi omilni almashtirishda ikki xususiy hol mavjud. Birinchi holda (10.7-rasm) omillar bir-biri bilan to‘liq almashtiriladi. Bu yerda izokvantaning har qanday nuqtasida MRTS o‘zgarmas qiymatga ega:
K
Q1 Q2 Q3 L
10.7-rasm. Ishlab chiqarish funksiyasining omillari to‘liq
almashtiriladigan holati
Ikkinchi holda, ishlab chiqarish omillaridan belgilangan tartibda foydalanishni ifodalaydigan ishlab chiqarish funksiyasi (10.8-rasm).
К
K3 K2
K1
L1 L2 L3 L
10.8-rasm. Tarkibi belgilangan omillardan foydalanishni ifodalovchi ishlab chiqarish funksiyasi
Har bir ishlab chiqarish hajmi aniq proporsiyadagi omillar kombinatsiyasidan
foydalanishni talab qiladi. Masalan
Q1 miqdorda mahsulot ishlab chiqarish
K1 va L1
miqdordagi resurslar kombinatsiyasini sarflashni talab qiladi; Q2
va Q3
miqdordagi
mahsulot ishlab chiqarishda - mos holda
(K 2 , L2 )
va (K3, L3 )
tarkibdagi resurslar
kombinatsiyalarini sarflash talab qilinadi. Berilgan tarkibdagi resurslardan birortasining miqdori oshirilgan bilan mahsulot ishlab chiqarish oshmaydi.
Shunday qilib to‘g‘ri burchakli izokvantaning gorizontal va vertikal qismlarida
chekli kapital va chekli mehnat mahsuldorliklari
(MPK
va MPL )
nolga teng. Agar
sarflanadigan resurslar bir vaqtning o‘zida, ma’lum kombinatsiyada oshsa, mahsulot ishlab chiqarish hajmi oshadi. Masalan, A nuqtadan B nuqtaga va C nuqtaga o‘tganda
omillar sarfi kombinatsiyasi mos ravishda
(K1 , L1 ) dan
(K 2 , L2 ) ga va
(K3, L3) ga
o‘zgarganda ishlab chiqarish hajmi ham mos holda
Q1 dan
Q2 ga va
Q3 ga o‘sadi. A,
va C nuqtalar texnik nuqtai nazardan samarali omillar kombinatsiyalari hisoblanadi.
Dostları ilə paylaş: |