Ona tili-11 sinf indd
Yüklə 0,9 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
3-mashq.
Matnni o‘qib, undagi fikrlarga o‘z munosabatingizni bildi- ring. O‘zbek tilining taraqqiyoti haqida bilganlaringizni yozing. Til – inson aqliy, ruhiy va amaliy faoliyatining quroli va harakatlan- tiruvchi kuchi, bu faoliyat natijasi sifatidagi tajribalarning jamlovchisi va saqlovchisi, kishilar o‘rtasidagi, ajdod va avlod orasidagi bilim-u axborot «oldi-berdisi»ning timsolsiz ta’minlovchisi. U yo‘qolsa, tamaddun tugaydi, u salomat bo‘lmasa, millat sochilib ketadi. Shuning uchun esi o‘zida xalq, erki o‘zida davlat til muhofazasini muhtasham maqsad deb biladi, uni taraqqiy qildirish qayg‘usini bir on unutmaydi. Mustaqil O‘zbekiston davlati erkinlikning dastlabki yillaridanoq o‘zbek tilining muhofazasi va taraqqiyoti uchun barcha qonuniy asoslarni yaratdi. Chorak asrdan oshdiki, o‘zbek tili davlat tili sifatida o‘ttiz ikki milliondan ortiq nufusning nufuzli tili maqomida rivoj topib bormoqda. O‘zbek tili istiqlol bois misli ko‘rilmagan taraqqiyot yo‘lidan bormoq- da, jamiyati mizning tubdan yangilanishi, ko‘lamli islohotlar tilimizning yanada boyishiga omil bo‘lmoqda. Shu bilan birga, dunyo miqyosida yuz berayotgan o‘zgarishlarning ta’siridan ham tilimiz tashqarida emas, muayyan bir jamiyat yoki xalq doirasidagina emas, balki bugungi global- lashuv zamonida jamiyatlar va xalqlar hayotida minglab yangidan yangi 10 tushuncha-tasavvurlar paydo bo‘lmoqda va ular hech qanday to‘siqni pisand qilmay, sur’at bilan dunyoning turli burchaklariga yetib bormoqda. Dunyoning qaysi bir burchidagi til bo‘lmasin, uning lug‘at tarkibi mahal- liy, mintaqaviy va global miqyoslardagi ana shunday turfa o‘zgarishlarga muvofiq ravishda kengayib, muntazam o‘zgarib bormoqda va bu, albatta, tabiiy bir holatdir. So‘nggi paytlarda, olimlarning hisob-kitoblariga ko‘ra, insoniyat tasarrufidagi bilimlar hajmi har o‘n yilda ikki barobarga ortib bormoqda va bu holat ham til lug‘at tarkibining jadal sur’atlar bilan boyib borishiga olib kelmoqda. Ma’lumki, tilning taraqqiyoti uning lug‘at boyligida, bu boylik- ning ko‘payishi, so‘zlar ma’no tarkibining ko‘lamdorlik kasb etishi- da, muayyan morfologik va sintaktik shakllarning rang-barang lashishi hamda me’yorlashishi kabi bir qancha jarayonlarda namoyon bo‘ladi. (N. Mahmudov) Yüklə 0,9 Mb. Dostları ilə paylaş:
|