120
ONA TILI 5-sinf
282-mashq.
Quyidagi paronim so‘zlarni o‘z izohlari bilan juftlab ko‘chi-
ring.
Paronimlar:
Xiyla, hiy la; ta’na, tana; aro, oro.
Izohlari:
Makr, biroz; gavda, dashnom; orasida, pardoz.
283-mashq.
Quyosh quyidagi burjlarga kirganda, tabiatda qanday
o‘zga rishlar bo‘lishini ayting.
Burj va burch
so‘zlariga izoh bering.
O‘z
burjingizni
aniqlang.
Burchingiz
haqida gapiring.
Quyoshning bir yillik harakati yo‘lida
joylashgan
burjlar (o‘n ikki
yulduz turkumi)
№ O‘zbekcha
aytilishi
Qadimgi
nomi
Yil sanasi
1
Qo‘y
Hamal
21-mart – 21-aprel
2
Buzoq
Savr
22-aprel – 21-may
3
Egizaklar
Javzo
22-may – 22-iyun
4
Qisqichbaqa
Saraton
23-iyun – 22-iyul
5
Arslon
Asad
23-iyul – 22-avgust
6
Parizod
Sunbula
23-avgust – 23-sentabr
7
Tarozi
Mezon
24-sentabr – 22-oktabr
8
Chayon
Aqrab
23-oktabr – 22-noyabr
9
O‘qotar
Qavs
23-noyabr – 22-dekabr
10
Tog‘ echkisi
Jad(i)y
23-dekabr – 22-yanvar
11
Qovg‘a
Dalv
23-yanvar – 21-fevral
12
Baliq
Hut
22-fevral – 20-mart
284-mashq.
Azim – azm, borlik – borliq, yoq – yog‘, zamin – zomin, urush –
urish, xat – had, hol – xol, chakka – chekka
so‘zlari bildirgan ma’nolarni
aniqlang, ular ishtirokida gaplar tuzing va daftaringizga yozing.
Namuna:
Iste’dodli o‘quvchilar ichida do‘stlarim borligidan faxr-
lanaman. Borliq sinoatlarga to‘la.
285-mashq.
Uyga vazifa.
Kechqurun falakka bir lahza qarab turing. Koi-
not haqidagi tasavvurlaringizni 10–12 gapdan iborat matnda yoriting.
http://eduportal.uz
121
ONA TILI 5-sinf
79-dars. MATN VA LUG‘AT USTIDA ISHLASH
Ancha yillar avval
nufuz
i – obro‘-e’tibori baland bir fabrikaning
direktori ikki xodimini Afrika bozorlarini o‘rganish uchun yubordi.
Birinchi xodim bu yer aholisini sinchiklab o‘rgandi va xo‘jayiniga
axborot berdi: “Bu yerdan bizga hech qanday foyda yo‘q,
chunki
nufusi
(aholisi)
juda
qashshoq ekan, yalangoyoq yurarkan. Topgan
foydamizdan ham
judo
bo‘lmaylik”.
Birinchi xodim bilan
yondosh
yo‘lga
chiqqan ikkinchi xodim
masalaga o‘zgacha
yondashdi
. U qaytganida bergan ma’lumot
quyidagicha edi: “Biz oyoq
abzal
i tikamiz. Imkonni qo‘ldan bermaslik
kerak, shoshilaylik. Biz uchun
afzal
tomoni shundaki, odamlarning
poyabzali yo‘q ekan”.
286-mashq.
Matnda ajratilgan so‘zlarni daftaringizga ko‘chiring. Ma’no-
sini izohlang.
287-mashq.
Berilgan paronimlar juftligini daftaringizga ko‘chirib
yo zing. O‘qituvchingiz yordamida ma’nosini izohlang.
Bank-banka, bob-bop, gaz-g‘oz, davo-da’vo, daha-daho,
faqir-paqir,
soda-sodda, siqim-sig‘im, undash-undosh, uquv-o‘quv,
ham-xam.
Dostları ilə paylaş: