Qo‘shma gap. Qo‘shma gap haqida umumiy ma’lumot. Komponent (qism)larning birikish usuliga ko‘ra qo‘shma gap turlari: bog‘langan qo‘shma gap, ergashgan (ergash gapli) qo‘shma gap, bog‘lovchisiz qo‘shma gap.
4
2
4
Bog‘langan qo‘shma gap. Bog‘langan qo‘shma gap qismlarining mazmun munosabati. Komponent (qism)lar orasidagi teng aloqa bog‘langan qo‘shma gap qismlarining o‘zaro bog‘lanish usuli ekanligi. Teng bog‘lovchilar, teng bog‘lovchi vazifasidagi ayrim yuklamalar, "bo‘lsa", "esa" so‘z shakllari bog‘langan qo‘shma gap qismlarini bog‘lovchi vositalar ekanligi. Bog‘langan qo‘shma gap qismlari (komponentlari) orasida tinish belgilarining ishlatilishi.
4
2
4
Ergashgan qo‘shma gap. Ergashgan qo‘shma gap - bosh va ergash gaplarning tobelik munosabati asosida vujudga keladigan sintaktik birlik sifatida. Bosh va ergash gap, ularning o‘ziga xos xususiyatlari. Ergashtruvchi bog‘lovchilar, shu vazifadagi ayrim yuklamalar, ko‘makchilar, nisbiy so‘zlar, turli fe’l shakllari (fe’lning shart, buyruq-istak shakllari. shuningdek, ravishdosh, sifatdosh va to‘liqsiz fe’l ergash gapni bosh gapga bog‘lovchi vositalar ekanligi.
4
2
4
Ergashgan qo‘shma gapning turlari: ega ergash gapli qo‘shma gap, kesim ergash gapli qo‘shma gap, to‘ldiruvchi ergash gapli qo‘shma gap, aniqlovchi ergash gapli qo‘shma gap, ravish ergash gapli qo‘shma gap, daraja-miqdor ergash gapli qo‘shma gap, payt ergash gapli qo‘shma gap, o‘rin ergash gapli qo‘shma gap, sabab ergash gapli qo‘shma gap, o‘xshatish ergash gapli qo‘shma gap, shart ergash gapli qo‘shma gap, to‘siqsiz ergash gapli qo‘shma gap, natija ergash gapli qo‘shma gap. Bunday gaplarda ergash gapning bosh gapdagi biror bo‘lakni (qismni) yoki butun bir bosh gapni izohlash xususiyati. Ergashgan qo‘shma gap komponentlari orasida tinish belgilarining ishlatilishi.
4
2
4
Bog‘lovchisiz qo‘shma gap. Intonatsiya (ohang) bog‘lovchisiz qo‘shma gap komponentlarini o‘zaro bog‘lovchi vosita ekanligi. Bog‘lovchisiz qo‘shma gap qismlarining birikish usullari (sanash va tobelanish ohanglari).
4
2
4
Bog‘lovchisiz qo‘shma gap tarkibidagi komponentlarning mazmun munosabati. Bog‘lovchisiz qo‘shma gap turlari: bir tipdagi va turli tipdagi komponentlardan tuzilgan bog‘lovchisiz qo‘shma gaplar. Bog‘lovchisiz qo‘shma gaplarda tinish belgilarining ishlatilishi.
2
2
4
Murakkab qo‘shma gap. Murakkab qo‘shma gap uch va undan ortiq komponentlarning mazmun va ohang jihatdan bog‘lanishidan tuzilgan sintaktik birlik sifatida. Murakkab qo‘shma gaplarning turlari: 1) bog‘langan qo‘shma gap toifasidagi (bog‘lanish yo‘li bilan tuzilgan) murakkab qo‘shma gaplar; 2) ergashgan qo‘shma gap toifasidagi (ergashish yo‘li bilan tuzilgan) murakkab qo‘shma gaplar : a) bir necha ergash gapli murakkab qo‘shma gaplar; b) bir necha bosh gapli murakkab qo‘shma gaplar ; 3) bog‘lovchisiz qo‘shma gap toifasidagi (bog‘lovchi vositalarsiz, ohang orqali tuzilgan) murakkab qo‘shma gaplar; 4) aralash tipda tuzilgan murakkab qo‘shma gaplar. Murakkab (ko‘p komponentli) qo‘shma gaplarda tinish belgilarining ishlatilishi.
2
2
4
O‘zga gap va undan nutqda foydalanishning o‘ziga xos xususiyatlari. O‘zga gap turlari: ko‘chirma gapli qurilma, o‘zlashtirma gap. Ko‘chirma gapli qurilmaning tarkibiy qismlari: muallif gapi va ko‘chirma gap, ularning o‘zaro bog‘lanishi. Ko‘chirma gapning muallif gapiga nisbatan prepozitiv, postpozitiv va inpozitiv holatlarda qo‘llana olishi ko‘chirma gapli qurilmalarning o‘ziga xos xususiyati ekanligi. O‘zlashtirma gap, uning o‘ziga xos xususiyatlari. Ko‘chirma gapli qurilmalarda tinish belgilarining ishlatilishi. Ko‘chirma gapli qurilmalarni o‘zlashtirma gapga aylantirishning o‘ziga xos xususiyatlari
