"Oq inqilib" islohotlari Eron Islom Respublikasi e'lon qilinishi Zamonaviy Eron
Yüklə 4,89 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2 - REJA "Oq inqilob" islohotlari Title text addition
- 3 - REJA Eron Islom Respublikasi elon qilinishi Title text addition
- 4 - REJA Zamonaviy Eron Title text addition
- ETIBORINGGIZ UCHUN RAHMAT
|
"Oq inqilib" islohotlari Eron Islom Respublikasi e'lon qilinishi Zamonaviy Eron Mavzu: 1945 - 2017 - yillarda Eron Islom Respublikasi REJA Shox hokimiyatining mustahkamlanishi "Oq inqilib" islohotlari Eron Islom Respublikasi e'lon qilinishi Zamonaviy Eron 1 - REJA Shoh hokimiyating mustahkamlanishi Title text addition Title text addition Bu talablar shoh hukumatining boshqa millat vakillariga nisbatan ótkazayotgan shovinistik siyosati oqibati edi. 1945-yilning oxirida Eron Ozarbayjoni parlamentiga (majlis) saylov o‘tkazildi. Parlament 9-dekabrda Ozarbayjon Muxtor Respublikasi tuzilganligini e’lon qildi. Saylovdan so‘ng tuzilgan hukumat markaziy hokimiyatni tan olishini hamda uning muxtoriyat manfaatlariga zid bo‘lmagan barcha ko‘rsatmalarini bajarishini ma’lum qildi. Maktablarda ta’lim ozarbayjon tilida olib borila boshlandi. Ozarbayjon davlat universiteti ochildi. Title text addition 1946-yilning oxiriga kelib Eron hukumati bu shartnomani bekor qildi va mamlakat shimolini to‘la o‘z nazoratiga bo‘ysundirdi. Ozarbayjon va Kurd muxtor respublikalarini tugatdi. SSSR bu voqealarga aralashmadi. Chunki bunday aralashuv Buyuk Britaniya va AQSHning birgalikdagi aks aralashuviga duch kelishi mumkin edi. Ayni paytda Eronda ingliz – amerika ta’siri kuchayib bordi. 1947-yilda Eron armiyasida AQSH mutaxassislarining rahbarlik lavozimini egallashlari mumkinligini ham ko‘zda tutuvchi Erondagi Amerika harbiy missiyasining faoliyati haqida eron – amerika shartnomasining imzolanishi Eronda AQSH mavqeyini yanada mustahkamladi. 1950-yilda bu masala yangi shartnoma bilan mustahkamlandi. Ayni paytda ingliz – amerika qarama-qarshiligi kuchaydi. 2 - REJA "Oq inqilob" islohotlari Title text addition 1955-yildagi qonun bilan Eronda 1000 dan ortiq turli firmalar ish ko‘rar edi. Import eksportdan 5 baravar ortdi. Eron mahalliy sanoati sindi. Ko‘plab korxonalar yopildi. Eron Title text addition Title text addition O‘n millionlab odamlar esa tobora kambag‘allashdi. Jamiyatdagi bu o‘zgarishlar aholi ko‘z o‘ngida islom an’analaridan, asrlar osha davom etib kelayotgan turmush tarzidan voz 3 - REJA Eron Islom Respublikasi e'lon qilinishi Title text addition Eron aholisining juda katta qismi shohga qarshi kurashga qo‘shildi. Armiyaning katta qismi shohni Title text addition Garchand Eron ham ko‘p millatli davlat bo‘lsa-da, Oliy rahbariyat barcha musulmonlarning tengligini ro‘kach qilib, mamlakatda milliy masala tan olinmasligini ta’kidladi. Shu tariqa yangi rahbariyat ichki siyosatda jamiyat va davlat hayotini to‘la islomlashtirish siyosatini yurita boshladi. Ichki muxolifatni tugatish maqsadida Xumayniy «Islom madaniy in Title text addition Biroq bu yo‘l katta qiyinchiliklarga duch keldi. Bu, bir tomondan, 1980—1988-yillarda davom etgan Eron — Iroq urushi oqibatida ko‘rilgan katta iqtisodiy yo‘qotish (350 mlrd dollar zarar ko‘rildi, 700 ming eronlik o‘ldi) 4 - REJA Zamonaviy Eron Title text addition Eron Islom Respublikasi 1992-yil 10-mayda O‘zbekiston bilan diplomatik munosabatlarni o‘rnatdi. O‘zbekiston Prezidenti I. A. Karimovning 1992-yil noyabr oyidagi Eronga rasmiy safaridan so‘ng mamlakatlarimiz o‘rtasida hamkorlik miqyosi yanada kengaydi. 1993-yil yanvar—avgust oylarida, ya’ni faqat 8 oy davomida O‘zbekiston va Eron o‘rtasida 186,1 ming dollarlik tovar ayirboshlandi. Eronning «Pors grupp», «Sepand grupp» va boshqa firmalari respublikamizda faoliyat ko‘rsatmoqda. Bir qancha qo‘shma korxonalar tashkil etilgan. 1993-yil aprelida bo‘lib o‘tgan Eron tasviriy san’- at va avgustda o‘tkazilgan savdo-sanoat ko‘rgazmasi ko‘pchilikda yaxshi taassurot qoldirdi. Title text addition Eron Islom Respublikasining O‘zbekistondagi favqulodda va muxtor elchisi Said Gulpoyagoniy 1993-yil oktabrda O‘zbekiston Fanlar Akademiyasining Sharqshunoslik institutiga fors tilining ko‘p jildli mukammal lug‘atini, Alisher Navoiyning dastxati nusxalarini taqdim etdi. Respublika madaniy-ma’rifiy aloqalar milliy uyushmasi huzurida O‘zbekiston — Eron aloqalari rivojlanishidan minnatdorligini bildirdi. E'TIBORINGGIZ UCHUN RAHMAT http://fayllar.org Yüklə 4,89 Kb. Dostları ilə paylaş:
|