O`quv ishlari bo`yicha prorektor A. Soleyev “ ” 2021-yil



Yüklə 0,74 Mb.
səhifə24/59
tarix01.03.2023
ölçüsü0,74 Mb.
#86041
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   59
ff546497c1ac2d220a1528bc30d845ce ADABIYOTSHUNOSLIK METODOLOGIYASI

ADABIYOTLAR:

  1. Dima A. Printsipo’ sravnitelnogo literaturovedeniya. M., 1977.

  2. Dyurishin D. Teoriya sravnitelnogo izucheniya literaturo’. M., 1979. S. 143.

  3. Jolkovskiy A.G. Blujdayuhie sno’ i dr. raboto’. M.,1994.

  4. Jo’raev M. Qiyosiy tipologik metod G’G’ Folklorshunoslik asoslari. – T.: Fan, 154-169.

  5. Komilova S. Qiyosiy adabiyotshunoslik metodologiyasi masalasiga doir G’G’ O’TA, 2009, №6, 76-80-betlar.

  6. Rustamov E. Nekotoro’e voproso’ sravnitelnogo izucheniya uzbekskoyliteraturo’ XV vekas drugimi vostochno’mi literaturami. ADD. Tashkent, 1966.


GLOSSARIY

ARXITEKTONIKA (yun. architektonike – qurilish san’ati, mye’morlik) – adabiyotshunoslikda adabiy asarning tashqi qurilishi, uning asosiy qismlari (boblar, fasllar; parda, ko‘rinish)ni bir butunga birlashtirish ma’nosida qo‘llanadi; ba’zan kompozisiya terminiga sinonim tarzida ham ishlatiladi, lyekin bu ma’nosida termin ommalashgan emas. CHunki hozirda adabiy asar turli sathlardan tashkil topishidan kelib chiqib, kompozisiyaning turli aspektlari (matn kompozisiyasi, sujet kompozisiyasi va sh.k.) haqida gapiriladi, shunga ko‘ra A.ga shu aspektlardan biri sifatida qaraladi. YA’ni kompozisiya termini A. tushunchasini ham qamrab oladi.
ARXETIP (yun. archetypon – obrazning ilk asosi, modyel) – inson tafakkuri, ijodiy tasavvuriga xos bo‘lgan turg’un “sxema”, fikriy konstruksiya va qoliplar, motivlar va ularning turli kombinasiyalari. A. tushunchasi shvyeysariyalik ruhshunos K.YUng ta’limoti bilan bog’liq holda ommalashdi. Unga ko‘ra, A.lar kishilik jamiyatining eng qadimgi davrlaridan boshlab insoniyat xotirasida “kollektiv ongsizlik” sifatida yashaydi va ijod jarayonida turli shakllarda o‘zini namoyon etavyeradi. Ya’ni A.lar univyersal xaraktyerga ega bo‘lib, ularning izlarini eng qadimgi davrlardan boshlab to hozirgi adabiyotgacha ko‘rish mumkin. A. konstruksiya va sxemalardan o‘ziga xos “sujet va sujet holatlari” jamg’armasi hosil bo‘ladiki, ular asardan asarga, davrdan davrga ko‘chib yuradi. K.YUngga ko‘ra, A. avvalo shakl hodisasi bo‘lib, muayyan davrda yashayotgan ijodkor ongida uyg’onganidagina uning hayotiy tajribasi bilan boyitiladi va konkryet mazmun kasb etadi. Mas., yer yuzidagi birinchi qotillikdan naql qiluvchi “Qobil va Hobil” qissasida hasad, ko‘rolmaslik qotillikni keltirib chiqargan bo‘lsa, xuddi shu motiv turli kombinasiyalar ko‘rinishida jahon adabiyotida qayta-qayta jonlanavyeradi (Shekspir. “Otyello”; A.Pushkin. “Mosart va Solyeri”).

Yüklə 0,74 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   59




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin